Tip 1 Diyabetli Çocuk ve Adolesanlarda Düzensiz Yeme Davranışları ve İlişkili Faktörler

Barsal Çetiner E., Donbaloğlu Z., İnan Yüksel A., Singin B., Aydın Behram B., Bedel A., ...Daha Fazla

ULUSAL PEDİYATRİK ENDOKRİNOLOJİ VE DİYABET KONGRESİ, Antalya, Türkiye, 26 - 30 Ekim 2022, ss.67

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Antalya
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.67
  • Akdeniz Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Giriş ve Amaç

Tip 1 diyabetes mellituslu (Tip 1 DM) hastalar tedavilerinin bir parçası olarak yedikleri ve insülin dozları ile fazla

ilgili olmak zorundadırlar. Bu nedenle bu hasta grubunda yeme bozuklukları riski artmaktadır. Bu çalışmada da

Tip 1 DM’li hastaların düzensiz yeme davranışlarının saptanması ve bu davranışların ilişkili olabileceği genel

demografik özellikler, diyabet bakımı davranışları ve yaşam kalitesi ölçeği sonuçlarının değerlendirilmesi amaçlandı.

Materyal – Metod

Tip 1 DM tanılı 9-18 yaş arası 191 hastanın sosyodemografik özellikleri, diyabet tedavi bilgileri

incelendi. Çocuklar İçin Yaşam Kalitesi Ölçeği (PedsQL), Diyabetli Çocuklarda Yaşam Kalitesi Ölçeği

(PedsQL 3.0 Diabetes Module), Diyabette Yeme Sorunları Anketi-Revize (DEPS-R) uygulandı.

Bulgular

Bu çalışmada hastaların ortanca DEPS- R skoru 18(19.00) ‘di ve %44.5’inin DEPS-R skoru 20’nin üzendeydi. Yaş,

diyabet süresi, kan şekeri ölçüm sıklığı, HbA1c, VKİ-SDS ile DEPS-R skoru arasında anlamlı ilişki saptandı. Kız erkek

arasında anlamlı farklılık bulunmadı. DEPS-R skoru yüksek olan hastaların Çocuklar İçin Yaşam Kalitesi Ölçeği

(PedsQL), Diyabetli Çocuklarda Yaşam Kalitesi Ölçeği (PedsQL 3.0 Diabetes Module) puanları düşük saptandı (Tablo).

Hastaları yaşlarına göre gruplayarak değerlendirdiğimizde; 9-12 yaşta DEPS-R skoru yüksek olanların

yüzdesi daha az iken 12-18 yaş grubunda daha fazla saptandı; sırasıyla %32.1, %53.1(p:0.004).

Hastaları HbA1c değerine göre gruplandırdığımızda; HbA1c <9 olan grupta DEPS-R skoru yüksek

olanların yüzdesi daha az iken HbA1c>9 grupta daha fazlaydı, sırasıyla %31.6, %64.9 (p<0.001)(Grafik).

Multiple regresyon analizinde diyabet süresi (r² =0.609, adjusted r² = 0.582, p<0.001; β-coefficient=0.392, p=0.028), kan şekeri

ölçüm sıklığı (β-coefficient=-4.160, p=0.006), HbA1c (β-coefficient=1.520, p<0.001), VKİ-SDS (β-coefficient=1.746, p=0.011)

ve PedsQL 3.0 Diabetes Module skoru (β-coefficient=-0.180, p<0.001) ile DEPS-R skoru arasında anlamlı ilişki saptandı.

Sonuç

DEPS-R ölçeği tip 1 DM’li hastaların bozulmuş yeme davranışları açısından taramasında diyabete özgü, kolay uygulanabilir

ve etkin bir yöntemdir. Tip 1 DM’li hastalarda bozulmuş yeme davranışlarının klinik yeme bozukluklarına ilerlemesini

önlemeyi sağlayacaktır. Özellikle psikoloğa ulaşımın sağlanamadığı kliniklerde rutin tarama olarak kullanılması faydalı

olacaktır.

Anahtar Kelimeler: tip 1 diyabetes mellitus, düzensiz yeme davranışları, klinik yeme bozuklukları, DEPS-R