Akademik Veri Yönetim Sistemi
1st INTERNATIONAL HEALTH SCIENCE AND LIFE CONGRESS (IHSLC 2018), Burdur, Türkiye, 2 - 05 Mayıs 2018, ss.166
Saponinler, pek çok bitkide ve bazı deniz canlılarında bulunan glikozidik yapılı biyoaktif bileşenlerdir. Canlının türüne bağlı olarak farklı doku ve organlarda bulunabilmektedir. Saponinler canlıda triterpenoid, steroid veya okotillol yapıda bulunabilirler. Bu biyoaktif bileşenler sağlık araştırmaları içinde ilgi çekici olma özelliğine sahiptir. Yapılan birçok çalışma saponinlerin antioksidan, anti-bakteriyel, anti-kanser vb. etkilerini gözler önüne sermiştir. Bu derlemede saponinlerin antikanser etkisi ve bu etkiyi hangi mekanizmalarla gösterdiği araştırılmıştır.
Kanser hücre dizileri ile yapılan pek çok çalışmada saponinlerin antikanser etkiye genellikle hücre ölümüne neden olarak gösterdiği ortaya konmuştur. Hücre ölüm mekanizmaları arasında saponinlerin daha çok apoptotik ölüm mekanizmasını indüklediği görülmüştür. Apoptotik etki pek çok parametre ile ortaya konmuştur. En çok çalışılan moleküler mekanizmalar MAPK, PI3K/Akt/mTOR, JNK, ERK, p70S6K sinyal yolaklarıdır. Ayrıca, GATA3, Bax, Bcl-2, Sitokrom C, PARP-1 ve Caspase-3,7,8,9 proteinlerinin ekspresyonu, Annexin-V, TUNEL, Hoeschst 33342 boyama yöntemleri, hücre invazyon testi, akış sitometrisi analizleri, mikroarray analizleri, gerçek zamanlı PCR analizleri ve hücre döngüsünün G0/G1 fazında durdurulması gibi parametrelerle saponinlerin hücrede apoptozise neden olduğu ortaya konmaya çalışılmıştır. Saponinlerin kanser hücrelerinde neden olduğu diğer bir hücre ölümü çeşidi ise hücrede otofajinin indüklenmesidir. Yapılan çalışmalarda JNK/PI3K Akt/mTOR, AMPK/mTOR sinyal yolaklarının indüklenmesi, mikroarray analizi ve gerçek zamanlı PCR analizlerinden elde edilen sonuçlar saponinlerin hücrede otofajik yolu indükleyebildiğini göstermektedir.
Derlememizde saponinlerin en çok hangi kanser çeşitlerinde, hangi mekanizmalarla antikanser etkiyi gösterdiği açıklanmaktadır.
Anahtar kelimeler: Saponin, antikanser, apoptozis, otofaji