Akademik Veri Yönetim Sistemi
5. Uluslararası Doğu Pediatri Kongresi ve 1.Avrasya Pediatri Zirveasi, Diyarbakır, Türkiye, 25 - 28 Eylül 2025, ss.335, (Özet Bildiri)
Malnütrisyonu Olan Tip 1 Diyabetes Mellituslu Pediatrik Hastalarda Enteral Beslenme Desteğinin Büyüme Parametreleri Ve Glisemik Kontrol Üzerine Etkileri
Kürşat Çetin1, Mesut Parlak1, Hale Tuhan1
1Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk Endokrinoloji Bilim Dalı Kürşat Çetin / Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk Endokrinoloji Bilim Dalı
Amaç: Malnütrisyonu olan Tip-1 Diyabetes Mellituslu (Tip-1 DM) çocuklarda kullanılan enteral beslenme desteğinin büyüme parametreleri ve glisemik kontrol üzerindeki etkilerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır.
Metotlar: Çalışmaya Tip-1 DM tanısı ile en az 2 yıldır Akdeniz Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinoloji Kliniğinde takip edilen ve malnütrisyon kriterlerini karşılayan [Vücut kitle indeksi (VKİ) standart sapma skoru (SDS) < -2], 5-18 yaş arası toplam 11 çocuk hasta dahil edildi. Hastaların enteral beslenme desteği başlangıcındaki ve 6. ay sonundaki antropometrik ölçümlerinin (ağırlık, boy ve VKİ SDS) ve glisemik kontrol göstergesi olan HbA1c düzeylerinin değişimleri istatistiksel olarak değerlendirildi.
Bulgular: Hastaların yaş ortalaması 13.1±3.4 yıl, ortalama diyabet süresi 4.9±2.7 yıldı ve %72.7’si erkekti. Hastaların enteral beslenme desteği başlangıcındaki ortalama ağırlık SDS:-2.4, boy SDS:-0.3 ve VKİ SDS:-2.6 idi. Hastalar düzenli olarak formula mama desteklerini aldılar ve altıncı ay kontrollerinde ortalama ağırlık SDS:-1.7, boy SDS:0.0 ve VKİ SDS:-1.9 olarak hesaplandı. Ortalama boy ve VKİ SDS’lerinde anlamlı olarak iyileşme oldu (p=0.005 ve p=0.003). Hastaların başlangıçtaki ortalama HbA1c düzeyleri %8.7±1.3 olup enteral solüsyon kullanımının altıncı ayında ise %8.4±1.0 idi ve anlamlı bir değişim saptanmadı (p=0.824).
Tartışma: Tip-1 DM insülopeni ve hiperglisemi ile seyreden çocuklarda en sık görülen endokrin ve metabolik bozukluktur. Uygun glisemik kontrol sağlanmadığında, çocuk hastalarda büyüme ve gelişme geriliğine neden olabilir. Malnütrisyon, hem makro besin eksiklikleri hem de mikronutrient dengesizlikleri ile birlikte glisemik kontrolün bozulmasına, insülin direncinin artmasına ve büyüme parametrelerinin geri kalmasına neden olur. Tip 1 DM’li çocuklarda enteral beslenme desteği, glisemik kontrolü bozma potansiyeli nedeniyle bazı klinisyenler ve aileler tarafından çekinceyle karşılanmaktadır. Ancak bu çalışmayla düzenli enteral formül desteği ile glisemik kontrolün bozulmadığı, aksine büyüme parametrelerinde belirgin iyileşme sağlandığı gösterilmiştir.
Sonuç: Malnütrisyonlu Tip 1 DM’li pediatrik hastalarda enteral beslenme desteği, glisemik kontrol üzerinde olumsuz bir etkiye yol açmaksızın büyüme parametrelerinde anlamlı iyileşme sağlamaktadır. Bu bulgular, enteral beslenme desteğinin Tip-1 DM yönetiminde güvenle kullanılabileceğini desteklemektedir.
Anahtar Kelimeler: Tip 1 diyabetes mellitus, malnütrisyon, enteral beslenme, antropometrik ölçümler, çocukluk çağı, hemoglobin A1c