Otizmli Çocuğa Sahip Ailelerde Anne-Çocuk ve Baba- Çocuk Etkileşiminin İncelenmesi


Oğuz H., SÖNMEZ N.

26. Ulusal Özel Eğitim Kongresi, Eskişehir, Türkiye, 5 - 08 Ekim 2016, cilt.0, sa.0

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Cilt numarası: 0
  • Basıldığı Şehir: Eskişehir
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Akdeniz Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu araştırmada 36-72 ay arasında otizmli çocuğa sahip olan anne (n=12) ve babaların (n=12) çocukları ile olan etkileşimsel davranışlarının ne düzeyde olduğunu belirlemek, anne-çocuk ve baba-çocuk etkileşiminde anneve babaların çocuklarıyla etkileşim düzeyleri arasında eğitim durumu, çocuğun cinsiyeti ve çocukta otizm görülme olasılığı açısından fark olup olmadığını değerlendirmek amaçlanmıştır. Tarama modelinde betimsel bir çalışma olarak planlanan araştırmanın çalışma grubunda 36-72 aylık otizmli çocuğa sahip 12 anne-baba çifti yer almıştır.  Araştırma verileri anne ve babaların çocukları ile etkileşimleri sırasında video kaydı alınarak toplanmıştır. Ebeveyn etkileşim davranışları Ebeveyn Davranışı Değerlendirme Ölçeği-Türkçe Versiyonu (EDDÖ-TV; Diken, 2009) kullanılarak puanlanmıştır. Elde edilen veriler bir istatistik programı aracılığı ile analiz edilmiştir.

Çalışma sonunda, otizmli çocuğa sahip annelerin ve babaların çocuklarıyla etkileşimlerinde EDDÖ-TV duygusal ifade edici olma ve duyarlı yanıtlayıcı olma alt ölçeklerinden düşük puan aldıkları belirlenmiştir. Anne ve babaların EDDÖ-TV başarı odaklı ve yönlendirici olma alt ölçeğinden ise yüksek puan aldıkları, dolayısıyla fazlasıyla başarı odaklı oldukları görülmüştür. Anne-çocuk ve baba-çocuk etkileşim davranışlarında, çocuklarda otizm görülme olasılığı, çocukların cinsiyeti ve anne-babaların eğitim durumu  açısından anlamlı bir farklılığa rastlanmamıştır.

Araştırma bulguları, otizmli çocuğa sahip anne ve babaların etkileşimsel davranışları konusunda ilgili araştırmalar çerçevesinde tartışılmış ve ileri araştırmalara yönelik önerilere yer verilmiştir.