YÜZÜNCÜ YIL ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ DERGİSİ, sa.49, ss.13-28, 2020 (Hakemli Dergi)
Bu çalışmanın iki temel amacı bulunmaktadır ki bunlardan ilki, gündelik yaşamımızda evlerimizde kullanılmış bulunan ve geçmişte önemli işlevleri yerine getirmiş olan bir dikiş makinesini tarihsel bir zemine oturtmaktır. Bu ilk amacı gerçekleştirirken de ikincil amaç olarak tarih çalışmalarında kullanılabilecek bir yöntem olarak objelerin çalışılması sürecini betimlemek ve yorumlamaktır. Bu amaçla, bu çalışmada anneannemden yadigâr kalan dikiş makinesi geniş ilişkilendirme tekniği aracılığıyla değerlendirilmiş ve böylece Türk toplumunun İkinci Dünya Savaşı süreci ve sonrasında geçirdiği değişime yerel bazda ışık tutulmuştur. Dikiş makinesi ile ilgili anılarımdan, dikiş makinesine ait bilgilerin incelenmesinden ve alanyazın taramasından elde edilen bilgilerin çalışmanın verileri olarak kabul edilmesinin sonucunda dikiş makinesinin 1940’lardan bugüne gelen kullanımının moderniteden postmoderniteye geçişe tanıklık ettiğini göstermiştir. Buna ek olarak, çalışmada objelerin geniş ilişkilendirme yoluyla çalışılmasının önemi de vurgulanmakta ve bu tarz çalışmalarla üretilen bilgilerin aslında tarih bilimine yardımcı olabilecek kayıtları ortaya koyduğu da iddia edilmektedir. Çalışmanın sonuçları yerel ve hazırda bulunan objelerin çalışılmasının birçok yararı olduğunu göstermektedir.
The objective of this study is twofold. First, it connects a domestic artifact, a sewing machine, to history. Second, it interprets the process of studying artifacts as a technique used in the study of history. To that end, in this paper, I take my grandma’s sewing machine and connect broadly to bring new insight into how the sewing machine exemplifies the changes occurring in urban Turkish society during and after WW II. By considering my recollections of the machine, studying the object, and doing a thorough literature review, I argue that the sewing machine represents Turkish society’s change from modernization to postmodernization especially when its past and present use is interpreted. Furthermore, the paper highlights the importance of studying artifacts by connecting broadly. It is also argued that such knowledge produced through similar inquiries reveal historical records that are of importance in the study of history. It is concluded that studying local and available artifacts from a historical perspective has numerous benefits.