Akademik Veri Yönetim Sistemi
25. Ulusal Pediatrik Endokrinoloji ve Diyabet Kongresi, Antalya, Türkiye, 6 - 10 Ekim 2021, ss.19-22, (Özet Bildiri)
AMAÇ: Bu çalışmada ulusal tarama programından yönlendirilen olgularda konjenital hipotiroidi (KH) tanı oranını, risk faktörlerini, klinik ve laboratuvar bulgularını değerlendirmeyi, KH tanısı alan olgularda prospektif izlem yaparak geçici ve kalıcı KH oranlarını belirlemeyi ve ilişkili faktörleri araştırmayı amaçladık. GEREÇ-YÖNTEM: 30.09.2015 - 01.04.2018 tarihleri arasında Çocuk Endokrinoloji Polikliniği'mize ulusal tarama programından yönlendirilen olgular çalışmaya dahil edildi. Konjenital hipotiroidi tanısı alarak LT4 tedavisi başlanan olgular prospektif olarak izlendi. Üç yıllık izlem sonunda KH’li olgular geçici ve kalıcı KH yönünden değerlendirildi. Kalıcı hipotiroidiyi öngörebilecek faktörler araştırıldı. BULGULAR: Ulusal tarama programından yönlendirilen 109 olgunun 52’sine (%47,7) başvuruda, 8’ine (%7,33) izlemde KH tanısı kondu. Tanı yaşı başvuruda tanı alan grupta 22,13 ± 10,35 (7-53), izlemde tanı alan grupta 82,62 ± 28,53 (45-120) gündü. Konjenital hipotiroidi tanısı alan grupta cinsiyet, doğum şekli, doğum haftası, doğum ağırlığı, ailede tiroid hastalığı, ailede KH oranı, bebekte iyot maruziyeti, gebelikte iyotlu tuz kullanımı kontrol grubuna benzerdi. Akrabalık oranı KH grupta kontrol grubuna göre anlamlı yüksekti (p=0,004). Tanıda vücut ağırlığı, boy ve baş çevresi kontrol grubuna benzerdi (Tablo 1). Başvuruda KH tanısı alan 52 olgunun 19’unda (%36,5) klinik bulgu varken, izlemde tanı alan grupta klinik bulgu yoktu. Başvuruda KH tanısı alan 52 olgunun 44’ü geçici-kalıcı KH için etiyolojik değerlendirmeye alındı (yedi olgu klinik izlemimizden çıktı, 1 olguda LT4 kesme denemesi yeni yapıldı). 15 olgu (%34) kalıcı, 29 olgu (%66) geçici KH tanısı aldı. Kalıcı ve geçici KH grubunda tanı yaşı, cinsiyet, doğum şekli, tanıda boy, vücut ağırlığı, baş çevresi, ailede tiroid hastalığı, ailede KH varlığı, akrabalık oranı benzerdi. Kalıcı KH grubunda doğum haftası ve doğum ağırlığı geçici KH grubundan anlamlı oranda yüksekti (p=0,025, p=0,007). Başvuruda klinik bulgu varlığı, tanı TSH, sT4, sT3, tanıda tiroid bez volümü, LT4 tedavi başlangıç dozu,
TSH ve sT4 normale gelme zamanı her iki grupta benzerdi. LT4 tedavisi altında izlemde 1. yıl ve 2. yıl boy, boy sds, vücut ağırlığı (va), va sds, vücut kitle indeksi (vki), vki sds, TSH ve sT4 düzeyleri benzerken, LT4 dozu geçici grupta kalıcı gruptan düşüktü (p=0,003, p=0,011). İzlemin 3. yılında geçici KH grubunda LT4 dozu kalıcı gruptan düşük (p=<0,0001), sT4 düzeyi de normal aralık içerisinde olmasına karşın kalıcı gruptan düşüktü (p=0,012) (Tablo 2). Tanıdaki etiyolojik değerlendirmeye göre dizgenezi grubunda olan 14 olgunun izlemde 7’si kalıcı KH (1 agenezi, 2 ektopi, 4 hipoplazi), 7’si geçici KH (7 hipoplazi) tanısı aldı. Hiperplazik tiroid bezi olan olası dishormonegenez tanılı 15 olgunun 9’u geçici, 6’sı kalıcı KH tanısı aldı. Normal tiroid bezi olan 15 olgunun 13’ü geçici KH, 2’si kalıcı KH tanısı aldı. İzlemde KH tanısı alan 8 olgunun 4’ü kalıcı KH, 2’si geçici KH tanısı aldı. 2 olgu eksitus olduğu için geçici kalıcı KH değerlendirmesi yapılamadı. Eksitus olan 2 olgunun down sendromu ve konjenital kalp hastalığı tanıları mevcuttu. SONUÇ: Ulusal tarama programından yönlendirilen olgularda kalıcı konjenital hipotiroidi oranı % 17,43 olarak bulundu. İzlemin 1. 2. ve 3. yıllarında LT4 dozunun düşük olması geçici KH öngörebilir bir faktördü. Tanıda normal tiroid bezi saptanan olgularda izlemde geçici KH saptanma oranı hiperplazik ve disgenezik gruba göre yüksekti.
Anahtar Kelimeler: Ulusal Tarama Programı, Geçici Konjenital Hipotiroidi, Kalıcı Konjenital
Hipotiroidi