Vakıf kelimesi durdurmak, alıkoymak anlamlarına gelmekte ve İslâm hukukunda bir sistemi ifade etmektedir. Vakıf bir kişinin, sahip bulunduğu taşınır veya taşınmazın bir kısmını veya tamamını halkın herhangi bir ihtiyacını gidermek üzere Allah rızası için, hayrî ve sosyal bir amaca devamlı surette tahsis etmesi demektir. Vakıfların çeşitlerini toplumların ihtiyaçları belirlemektedir. Kıbrıs Adası yarı kurak iklim kuşağında yer aldığından ve yerel su kaynakları da kısıtlı bulunduğundan adada kurulan vakıfların önemli bir kısmı su vakfı şeklinde olmuştur. Adada ilk vakıf kuranlar Padişah II. Selim, Lala Mustafa Paşa, Haydar Paşazade Mehmet Bey, Arap Ahmet Paşa, Pertev Paşa, Ağa Cafer Paşa gibi devlet erkânından hayırsever?lerdi. Cafer Paşa, Ebubekir Paşa, Silahtar Mustafa Paşa gibi valiler, ada halkına sadece adaletli bir idare sunmaya çalışmamışlar, aynı zamanda halkın en önemli ihtiyacını kendi gelirlerinden kurdukları su vakıflarıyla karşılamaya gayret etmişlerdir. Ayrıca ada halkından varlıklı olanlar da mevcut su vakıflarının devamını sağlamak üzere bağışlar yapmışlardır. Bazıları da vakıf su yollarını kullanmak üzere yardım?larda bulunmuşlardır. Ayrıca Kıbrıs su vakıflarının ülkenin diğer su vakıflarıyla büyük benzerlikler taşıdığı da ortaya çıkarılmıştır. Bu çalışmanın amacı, Osmanlı Dönemi’nde Kıbrıs’ta suya verilen önemi, adaya atanan yöneticilerin Kıbrıs halkının su ihtiyacını karşılamadaki gayretlerini değerlendirmek, adada kurulan su vakıflarının kimler tarafından oluşturulduğunu, var olanlara su vakıflarına yapılan destekler ile vakıflardan meydana gelen gelişmeleri ortaya çıkarmaktır. Böylece Kıbrıs vakıflar tarihi içerisinde su vakıfları konusundaki eksikliğin giderilmesine katkı yapılması hedeflenmektedir.

Anahtar sözcükler: Kıbrıs, vakıf, su, su vakıfları, su yolu, Lefkoşa.