Akademik Veri Yönetim Sistemi
17. Ulusal Astronomi Kongresi, Adana, Türkiye, 31 Ağustos - 04 Eylül 2010, ss.341-349
Bu ¸calı¸smada, SW UMa ( α = 08h
36m42.7
s
; δ = 53o
280
3800
.1, mv
= 9.7 kadir) Co¸skun de˘gi¸sen sisteminin Suzaku (0.5-6 keV) uydusundan
alınan X-ı¸sını verilerinin tayfsal ve zamansal analizi yapılmı¸stır. Veri seti
¨oncelikle 10 saniye ile gruplanmı¸stır. Daha sonra yapılan tayfsal analiz
sırasında uygulanan ¸ce¸sitli modeller arasında 0.5-1 keV enerji aralı˘gı i¸cin
(verinin yumu¸sak X-ı¸sını fotonlarından olu¸san kısmı) hi¸cbir model iyi bir
uyum vermemi¸stir ve 1-5 keV enerji aralı˘gı (verinin sert X-ı¸sını fotonlarından olu¸san kısmı) i¸cin en iyi uyumu (Termal Bremsstrahlung) Isısal
Frenleme mekanizması modeli ( χ
2 = 1.28, ν = 114 serbestlik derecesi
i¸cin) vermi¸stir. T¨um enerji aralı˘gı (0.5-5 keV) i¸cin yapılan fitlerde de
yine ısısal frenleme mekanizması modeli ( χ
2 = 1.24, ν = 158 serbestlik derecesi i¸cin) en iyi uyumu sa˘glayan model olmu¸stur. SW UMa
i¸cin literat¨urden alınan galaktik so˘gurma katsayısı, NH = 5.1 ×1020
cm−2 de˘geri kullanılarak yapılan tayfsal analiz sonucunda ısısal frenleme
mekanizması modeli ile 1-5 keV enerji aralı˘gı i¸cin bulunan sıcaklık de˘geri
kT = 2.13 ± 0.18 keV veya T = (2.47 ± 0.21) ×107 K ve 0.5-5 keV enerji
aralı˘gı i¸cin bulunan de˘ger ise kT = 1.77 ± 0.11 keV veya T = (2.06 ±
0.13) ×107 K’dır. Ayrıca enerji aralı˘gı sırası aynı olmak ¨uzere elde edilen
akı ve ı¸sınım g¨uc¨u de˘gerleri de FX = (3.11−0.10
+0.08) ×10−10 erg cm−2
sn−1
ve
FX = (2.22−0.09
+0.04) ×10−10 erg cm−2
sn−1
, LX = 9.42 ×1032 erg sn−1
ve
LX = 6.73 ×1032 erg sn−1 dir. Yapılan hesaplamalar sınır tabakasındaki
k¨utle aktarım oranının M˙ = 0.77 ×1016 g sn−1 = 7.7 ×1015 g sn−1
oldu˘gunu, beyaz c¨ucenin yarı¸capının RBC ≤ 8.6 ×108
cm olabilece˘gini
g¨ostermektedir. Veri setinin tamamına ve sert X-ı¸sını kısmına yapılan
analizler sonucunda hep ısısal frenleme mekanizmasının etkin oldu˘gu bir
plazmadan gelen X-ı¸sınlarının g¨ozlendi˘gi sonucuna varılmaktadır. 107K
ve ¨uzerindeki sıcak gazlar, e˘ger optik olarak inceyseler (yani M˙ ≤ 2
×1016 g sn−1
ise) ısısal frenleme mekanizması ile sert X-ı¸sınları yayarlar.
Suzaku g¨ozlem yaptı˘gı sırada sistem dura˘gan haldedir ve bu t¨ur sistemlerde dura˘gan evrede ikincil yıldızdan beyaz c¨uce ¨uzerine madde aktarımının d¨u¸s¨uk de˘gerde olması gerekti˘gi d¨u¸s¨un¨ul¨ur. Elde edilen M˙ =
7.7 ×1015 g sn−1 ≤ 2 ×1016 g sn−1
sonucu d¨u¸s¨uk k¨utle aktarım oranı
ve dolayısı ile optik olarak ince bir gazdan gelen X-ı¸sınlarını g¨ozlemledi˘gimizi do˘grulamaktadır. Ayrıca g¨ozlenen yumu¸sak X-ı¸sınlarının da
sınır tabakasının beyaz c¨uceye en yakın b¨olgesinde so˘gurulup daha d¨u¸s¨uk
enerjili olarak yayınlanan X-ı¸sını fotonlarından olu¸stu˘gu d¨u¸s¨un¨ulebilir.