Akademik Veri Yönetim Sistemi
5. Ulusal ve 2. Uluslararası Akdeniz Pediatri Hemşireliği Kongresi, Ankara, Türkiye, 15 - 18 Kasım 2015, ss.10
Epilepsi Hastalığı Olan Çocuk ve Ebeveynlerine Yönelik Hazırlanan
Modüler Eğitim Programının Hastalık Yönetimine Etkisi
Fatma Dilek Turan Gürhopur*, Ayşegül İşler Dalgıç*
*Akdeniz Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Çocuk Sağlığı Ve Hastalıkları Hemşireliği
Anabilim Dalı, Antalya
Amaç: Araştırma, “Epilepsi Hastalığı Olan Çocuk ve Ebeveynlerine Yönelik Hazırlanan
Modüler Eğitim Programı” (EÇEMEP)’nın, çocuk ve ebeveynlerin bilgi, nöbet öz-yeterlik,
yaşam kalitesi, kaygı düzeyine etkisini değerlendirmek amacıyla, randomize kontrollü
olarak planlanmıştır.
Yöntem: Araştırmaya, Akdeniz Üniversitesi Hastanesi Çocuk Nöroloji Polikliniği’nde
Ocak-Haziran 2014 tarihleri arasında epilepsi tanısı ile izlenen, zihinsel yetersizliği
olmayan ve araştırmaya katılmayı kabul eden 7-18 yaş grubunda olan toplam 92 çocuk
ve ebeveyni katılmıştır. Deney grubunu 42 çocuk ve ebeveyni, kontrol grubunu 50
çocuk ve ebeveyni oluşturmuştur. EÇEMEP, çocuk-ebeveyn görüşmeleri, uzman
görüşleri ve literatür doğrultusunda hazırlanmıştır. EÇEMEP interaktif eğitimlerle
uygulanmıştır. Uygulama öncesi ve sonrasında deney ve kontrol grubundaki çocuklara
ilişkin veriler; Çocuklara Yönelik Epilepsi Bilgi Testi, Epilepsili Çocuklarda Nöbet Öz-
Yeterlik Ölçeği, Epilepsiye İlişkin Yaşam Kalitesi Ölçeği kullanılarak yüzyüze görüşme
ile toplanmıştır. Ebeveynlere ilişkin veriler; Aile Tanıtım Formu, Ebeveyne Yönelik
Epilepsi Bilgi Ölçeği ve Nöbetlere Yönelik Ebeveyn Kaygıları Ölçeği ile toplanmıştır.
Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Girişimsel Olmayan Klinik Araştırmalar Etik Kurulu ve Akdeniz Üniversitesi Hastanesi onayı ile çocuk ve ebeveynlerinden yazılı onam
alınmıştır. Veriler; sayı, yüzde, Chronbach alfa, bağımsız gruplarda t testi, Kolmogorov,
Smirnov testi, ki-kare testi, tekrarlı ölçümlerde varyans analizi, Duncan’s testleri ve
pearson korelasyon analizleriyle değerlendirilmiştir.
Bulgular: Uygulama sonrası, deney grubundaki çocukların bilgi, nöbet öz-yeterlik ve
yaşam kalitesi puan ortalamalarının arttığı, kontrol grubundakilerin puan ortalamalarının
azaldığı ve grupların puan ortalamaları arasındaki farkın istatistiksel olarak önemli
olduğu saptanmıştır (p < 0.001). Uygulama sonrasında deney grubundaki ebeveynlerin
epilepsiye ilişkin bilgi puan ortalamaları artarken, kontrol grubundakilerin azaldığı ve
grupların puan ortalamaları arasındaki farkın istatistiksel olarak önemli olduğu
belirlenmiştir (p < 0.001). Ancak, uygulama sonrasında deney grubundaki ebeveynlerin
kaygı puan ortalamaları belirgin olarak artarken, kontrol grubundakilerin kaygı puanları
daha az artış göstermiş ve aralarındaki farkın istatistiksel olarak önemli olduğu
bulunmuştur (p < 0.001). İzlemlerde, deney grubundaki çocuk ve ebeveynlerin hastalığa
ilişkin daha olumlu görüşler kazandığı belirlenmiştir.
Sonuç: hemşirelerin multidisipliner yaklaşımla epilepsi hastalığı olan çocuk ve
ebeveynlere düzenli eğitim vermeleri önerilmiştir.
The Effect of Modular Education Program That Related to the Children with
Epilepsy and Their Parents on Disease Management
Aim: This study was conducted to evaluate the effect of modular educatıon program
that given to the children with epilepsy and their parents on their disease management
and education level, as a randomized controlled experimental study.
Method: For both experiment (n=42) and control (n=50) groups, children who were 7-18
years old and followed up at Child Neurology Policlinic of a Akdeniz University Hospital
in Turkey between February 2014 and June 2014 with epilepsy only and their parents
were taken to the study. For doing the study written consent from ethic committee, children and their parents were taken. The context of that modular educatıon program
used in the study was constituted as a result of literature screening. Education was
given child with epilepsy and their parents by using interactive teaching methods.
Before and after the program data related to the children in experiment and control
groups were collected by a researcher in face-to-face interviews using; Epilepsy
Knowledge Test for Children. Data for parents were collected by Family Informatıon
Form. Data were evaluated at computer by using tests of mean, percentage, homogeneity, importance between two means and importance of difference between
two equal means.
Results: After modular education program, it is determined that the mean scores of
knowledge test increased in the children and their parents of experiment group and
decreased in the children of control group. It is determined that the difference between
these mean scores of these groups were significant as statistically (p < 0.001). Also,
after the modular education program, the children and their parents interviewed in the
experiment group told more positive statements about illness.
Conclusion: According to these results, it is suggested to be given consistent and
regular education that used in interactive teaching methods, provided group interaction
for children with epilepsy and their parents by nurses and team members.