Akademik Veri Yönetim Sistemi
1. Ulusal Zooloji Kongresi, Nevşehir, Türkiye, 28 - 31 Ağustos 2013, ss.99
Rüzgar Enerji Santralleri (RES) aracılığıyla enerji üretimi sırasında çevreye kirletici ve kalıcı madde salınmaması ile yenilenebilir enerji kaynakları içerisinde öne çıkmasına rağmen Rüzgar hızının sürekli aynı değerde olmaması ve enerji üretiminin iklimsel koşullara bağlı olması dezavantajları olarak sayılabilir. İnsan yapımı olan her şey gibi RES ‘ler de inşaat esnasında ve sonrasında doğaya, özellikle kuşlara, zarar verme potansiyeli yüksektir. RES’lerin kuşlara potansiyel etkileri yaşam alanı kaybı ve azalması, çarpma etkisi, rahatsız olma ve yer değiştirme ile bariyer etkisi olarak sıralanabilir. Yaşam alanı kaybı RES kurulacak alanda yaşayan kuş türlerinin habitatlarının inşaat faaliyetleri sonucunda kaybedilmesi ya da azalmasıdır. Çarpma etkisi göç eden büyük bir grubun ya da bölgede dolaşan bir bireyin rüzgar türbinlerine çarparak zarar görmesi ya da ölmesidir. Rahatsız olma ve yer değiştirme, türbinlerin inşaatı ya da işletilmesi sırasında çıkan gürültü veya benzeri rahatsız edici faktörler nedeniyle kuşların bölgeyi terk etmesi olarak tanımlanabilir. Bariyer etkisi ise RES’ler nedeniyle kuşun göç yollarını ve günlük uçuş yollarını değiştirmesidir. Bu etkilerin en aza indirilmesi için RES kurulacak alan özellikle yırtıcı kuş türlerinin üreme alanları ve yakınlarında olmamalıdır. Bununla birlikte kurulacak RES’in bölgedeki kuşlara etkisi için ‘‘İnşaat öncesi ve sonrası dönemde etki değerlendirme’’ protokolleri uygulanmalıdır. Buna göre inşaat öncesinde bölgenin kuş faunası ve hassas türler ile alandaki ya da çevresindeki olası geçiş rotaları belirlenmelidir. İnşaat bitimini takiben 6 aylık dönemler şeklinde 2 yıl boyunca izleme çalışmaları yürütülmelidir.
Anahtar sözcükler: Rüzgar enerjisi, insan doğa çatışması, izleme, çarpışma, bariyer etkisi