İFİG2025 - 12. Uluslararası İletişim Günleri, Baku, Azerbaycan, 14 - 16 Mayıs 2025, ss.1, (Tam Metin Bildiri)
Geleneksel pazarlama
stratejilerinin özellikle dikkat süresi gittikçe azalan ve içinde yaşanılan
çağın etkisiyle iletişim çalışmalarından farklı beklentileri bulunan hedef
kitle açısından etkin olmadığı alanyazındaki birçok araştırma tarafından ileri
sürülmüştür. Hedef kitlenin özel ilgisini çekmek üzere tasarlanan özel gün
reklamları söz konusu olduğunda geleneksel stratejilerin aksine beklentilerin
ötesine geçebilen reklamların tasarlanması gerektiği üzerinde durulmuştur. Bu
bakımdan özel gün reklamlarında hedef kitlenin bağ kurabileceği tarzda
hikâyeler anlatarak etkileşim kurmak önemli bir strateji olarak ifade
edilmiştir. Hikâye anlatıcılığın etkinliğini keşfedebilmek için anlatı
unsurlarının incelenmesinin önemli çıkarımlar sunabileceği öne sürülmüştür.
Buradan hareketle, bu çalışmada özel günler için tasarlanan reklam filmlerinin
anlatı araçlarını ortaya çıkarmak amaçlanmıştır. Çalışma amacı doğrultusuna araştırma
karma araştırma desenine dayanarak hazırlanmıştır. 34. Kristal Elma Yaratıcılık
Yarışması’nda “Uzun Form” özel kategorisinde bronz elma ödülüne layık görülen
“SOCAR Karabağ İletişimi” başlıklı reklam filmi amaçlı örnekleme yöntemiyle
belirlenmiştir. Azerbaycan’ın Karabağ Zaferi’nin birinci yılı dolayısıyla
hikâye anlatıcılığını kullanarak hazırlanan reklam filmi, ilk olarak filmin
içerdiği anlatı unsurları (hikâye anlatıcılığı unsurları, psikolojik unsurlar,
dilsel unsurlar) bakımından MAXQDA 2024 programında incelenmiştir. İkinci
aşamada anlatı unsurlarının nörolojik unsurlarını ortaya çıkarmak amacıyla
reklam filmine YouTube (n=404), Instagram (n=854), Facebook (n=404) ve X (n=
88) platformlarında yapılan yorumlar MAXQDA 2024 programında tematik analize ve
Knime programında duygu analizine tabi tutulmuştur. Reklam filminde “yeniden
doğuş” konusunun kullanıldığı; kahraman, yardımsever, masum, bilge, hükümdar ve
sıradan kişi arketiplerine yer verildiği; düz cümle, uyak ve metafor
kullanımının yoğunlukla benimsendiği tespit edilmiştir. Yorumlarda ise pozitif
duyguların ağırlıkta olduğu ve milliyetçilik temasının baskın geldiği
görülmüştür.
Anahtar Kelimeler: Özel
Gün, Reklam, Anlatı Analizi, Kullanıcı Yorumları, Tematik Analiz, Duygu
Analizi.