ÖZEL GÜN REKLAMLARINDA KULLANILAN ANLATI ARAÇLARI: SOCAR KARABAĞ İLETİŞİMİ ÖRNEĞİ


Conkoğlu S., Aydoğan H.

İFİG2025 - 12. Uluslararası İletişim Günleri, Baku, Azerbaycan, 14 - 16 Mayıs 2025, ss.1, (Tam Metin Bildiri)

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Baku
  • Basıldığı Ülke: Azerbaycan
  • Sayfa Sayıları: ss.1
  • Akdeniz Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Geleneksel pazarlama stratejilerinin özellikle dikkat süresi gittikçe azalan ve içinde yaşanılan çağın etkisiyle iletişim çalışmalarından farklı beklentileri bulunan hedef kitle açısından etkin olmadığı alanyazındaki birçok araştırma tarafından ileri sürülmüştür. Hedef kitlenin özel ilgisini çekmek üzere tasarlanan özel gün reklamları söz konusu olduğunda geleneksel stratejilerin aksine beklentilerin ötesine geçebilen reklamların tasarlanması gerektiği üzerinde durulmuştur. Bu bakımdan özel gün reklamlarında hedef kitlenin bağ kurabileceği tarzda hikâyeler anlatarak etkileşim kurmak önemli bir strateji olarak ifade edilmiştir. Hikâye anlatıcılığın etkinliğini keşfedebilmek için anlatı unsurlarının incelenmesinin önemli çıkarımlar sunabileceği öne sürülmüştür. Buradan hareketle, bu çalışmada özel günler için tasarlanan reklam filmlerinin anlatı araçlarını ortaya çıkarmak amaçlanmıştır. Çalışma amacı doğrultusuna araştırma karma araştırma desenine dayanarak hazırlanmıştır. 34. Kristal Elma Yaratıcılık Yarışması’nda “Uzun Form” özel kategorisinde bronz elma ödülüne layık görülen “SOCAR Karabağ İletişimi” başlıklı reklam filmi amaçlı örnekleme yöntemiyle belirlenmiştir. Azerbaycan’ın Karabağ Zaferi’nin birinci yılı dolayısıyla hikâye anlatıcılığını kullanarak hazırlanan reklam filmi, ilk olarak filmin içerdiği anlatı unsurları (hikâye anlatıcılığı unsurları, psikolojik unsurlar, dilsel unsurlar) bakımından MAXQDA 2024 programında incelenmiştir. İkinci aşamada anlatı unsurlarının nörolojik unsurlarını ortaya çıkarmak amacıyla reklam filmine YouTube (n=404), Instagram (n=854), Facebook (n=404) ve X (n= 88) platformlarında yapılan yorumlar MAXQDA 2024 programında tematik analize ve Knime programında duygu analizine tabi tutulmuştur. Reklam filminde “yeniden doğuş” konusunun kullanıldığı; kahraman, yardımsever, masum, bilge, hükümdar ve sıradan kişi arketiplerine yer verildiği; düz cümle, uyak ve metafor kullanımının yoğunlukla benimsendiği tespit edilmiştir. Yorumlarda ise pozitif duyguların ağırlıkta olduğu ve milliyetçilik temasının baskın geldiği görülmüştür.

Anahtar Kelimeler: Özel Gün, Reklam, Anlatı Analizi, Kullanıcı Yorumları, Tematik Analiz, Duygu Analizi.