Akademik Veri Yönetim Sistemi
International Journal of Innovative Approaches in Science Research, cilt.6, sa.3, ss.153-168, 2022 (Hakemli Dergi)
Dünyada 224 cins ve yaklaşık 5.600 türle temsil edilen en geniş çiçekli bitki familyalarından birisi olan Lamiaceae familyası Türkiye’de toplam 45 cins, 565 tür ve 765 takson ile temsil edilmektedir. Lamiaceae familyasında yer alan ve 150’den fazla tür içeren Sideritis cinsi dünyada özellikle Akdeniz havzasında yayılış göstermektedir ve ülkemizde 36’sı endemik olan 55 takson ile temsil edilmektedir. Bu yüksek endemizim oranı nedeni ile Türkiye Sideritis cinsinin iki gen merkezinden biri olarak kabul edilmektedir.
Antalya Bölgesi’nde doğal yayılış gösteren 2 tek yıllık, 6 çok yıllık taksonun 12 lokasyondan örneklenerek incelendiği bu çalışmada, populasyonların uçucu yağ verimi % 0.0-0.3 aralığında bulunmuştur. En yüksek değer Sideritis congesta türünün Akseki lokasyonundan (% 0.3) elde edilirken bazı örneklerden uçucu yağ elde edilememiştir. 8 taksonda toplam 12 populasyona ait uçucu yağ örneğinin içerik analiz sonuçlarında toplam 55 bileşik tanımlanmıştır. Bu bileşiklerden β-pinen, α-pinen, limonen, linalol, karyofilen oksit, germakren-D ve δ-kadinen bileşikleri hem miktar hem de tanımlandığı örnek sayısı bakımından öne çıkan bileşikler olarak dikkat çekmiştir.
Fenolik madde miktarlarının araştırılması amacıyla 14 takson ayrıca örneklenerek değerlendirilmiş, çalışmanın sonucunda populasyonlara ait toplam fenolik madde miktarlarının 27.5-68.9 mg GAE/g aralığında değiştiği bulunmuştur. En yüksek değer Sideritis stricta türüne ait örnekte, en düşük değer ise lokal endemik bir tür olan Sideritis albiflora türüne ait örnekte tespit edilmiştir.