E-TURKİSH STUDİES (ELEKTRONİK), cilt.15, sa.8, ss.3593-3608, 2020 (Hakemli Dergi)
Yaşanan küreselleşme süreci içinde bilimsel hayatın değişime uğrayan birçok yönü, kitle hareketleri ve
propagandayı da kapsayarak yeni fikirlerin ortaya çıkmasına ve yeni çalışma alanlarının gözlemlenmesine yol
açmıştır. Bu çalışmada literatür taraması yolu ile kitle hareketleri ve propagandanın tarihsel gelişim sürecindeki izi sürülmeye çalışılarak, kitle hareketleri ve propagandanın niteliklerinde meydana gelen ve değişen
görünümlerinin ortaya konulması amaçlanmıştır. Günümüzde kitle hareketleri, ağırlıkla kitle eylemlerine
dönüşerek toplumsal yaşama yansımaktadır. Bu bağlamda kitlelere yönelik oluşturulan propagandanın
bilinçaltı mesajlar yolu ile yapılmaya başlanması, bu değişen görünümün odak noktasını oluşturmaktadır.
Sosyolojinin ise antropolojik araştırma kökenli karakteri, kültürel anlam kodlarını ve bilinçaltı mesajları önemli
bir hale getirmektedir. Ayrıca kitle hareketleri ve propagandanın sosyolojide ayrı bir uzmanlık konusu haline
gelmesi ve propagandanın günümüze kadar olan tarihsel süreci incelendiğinde, bir toplumu tanımlayabilmek
için kullanılan kriterlerden birçoğunu ihtiva eder nitelikte olması, kitlelerin çok boyutlu niteliğini de gözler
önüne sermektedir. Çok boyutlu ve disiplinler arası çalışmalar, kitle hareketleri ve propagandayı, insanı anlama
ve nöro bilim kapsamında, nöro sosyoloji, nöro ekonomi, nöro politika ve nöro iletişim gibi yeni çalışma
alanlarının konuları haline getirmektedir. Bu bağlamda dijital toplum ve akıllı birey çağrısı daha anlamlı hale
gelmektedir. Hızla yaşanan teknolojik değişmelerin ortaya koyacağı dijital toplum ve akıllı bireyler, kitlelerin
soru sormadan ve sorgulamadan kabul etme özelliğinin gelecek yıllarda etkisinin azalmasına ve dünya
savaşlarından bu yana sistemli bir şekilde kullanılan propagandanın da bugün olduğu gibi görünümünün ve
niteliğinin değişmesine neden olacaktır.