Batik Tekniğinin Giyilebilir Sanat (Wearable Art) Ekolü Üzerinden Yeniden Tasarımı (Redesigne), İleri Tasarımı (Upcycle)


Creative Commons License

Aydoğan M.

Sosyal Bilimler Araştırmaları 3, KANDEMİR Mitat,TOPRAKLI Asım,BAYRAK Tekin,KOPARAN Yasemin,KONUK Mustafa, Editör, Palet Yayınevi, Konya, ss.219-232, 2023

  • Yayın Türü: Kitapta Bölüm / Araştırma Kitabı
  • Basım Tarihi: 2023
  • Yayınevi: Palet Yayınevi
  • Basıldığı Şehir: Konya
  • Sayfa Sayıları: ss.219-232
  • Editörler: KANDEMİR Mitat,TOPRAKLI Asım,BAYRAK Tekin,KOPARAN Yasemin,KONUK Mustafa, Editör
  • Akdeniz Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Özet

Rezerve boyama (resist dyeing) tekniklerinden olan Batik, tekstil manipülasyonları içerisinde özel bir yere sahiptir. Kullanılan malzemeleri, yapım tekniği ve çalışma prensipleriyle usta çırak ilişkisine dayalı, farklı desenleme, boyama ve resim yapma sanatıdır.  Bu teknik, Sürdürülebilir Kalkınma Modeli doğrultusunda 6R prensiplerinden Redesigne (yeniden tasarım) ve Upcycle (ileri tasarım) prensipleriyle yeniden tasarlanarak, kişiye özel ürün tasarımına farklı bir soluk getirebileceği düşünülmüştür. İnsan emeğine saygı çerçevesinde; ekolojik modaya da katkı sağlaması amacıyla üretim aşamalarında tamamen organik malzemeler kullanılmıştır. Bu çalışmada yavaş tasarım ilkesine bağlı, el emeğine dayalı olarak üretilen Batik Tekniğiyle Giyilebilir Sanata (Wearable Art) yönelik tasarımların yapılabileceği üzerinde durulmuştur. Yeni bir kumaş alınmadan; eskimiş, kullanılmayan beyaz, kremi bej renkli her türlü doğal/organik bez ve yine bu renklerde ve doğallıkta ikinci el giysiye yeni bir hayat verilmesi düşünülerek yeniden tasarlanmış ve doğal boyalarla Batik çalışılmıştır.  

Sıradan giyinme ve ihtiyaçtan ötürü örtünmenin de çok ötesinde tanımlanabilen giyilebilir sanat (Wearable Art), farklı manipülasyon teknikleriyle alışıla gelmişlikten uzak, giyende ve görende hayranlık uyandıran, bedene hitap ettiği kadar ruhu da okşayan, tasarlayan kadar taşıyanın da duygusuna, heyecanına ortak olan, yaratıcılığa bağlı sanatsal ifade biçimi olabilmesi amacıyla; Shibori ve Keçe olarak adlandırılan geleneksel teknikler ile Avalon ve Eco Print modern tekstil teknikleriyle birlikte kullanılmış ve hikayeleriyle yeniden tasarlanmıştır. “Bilinçli tüket, alma, atma, elindekileri iyi kullan, yeniden düşün/yeniden tasarla" manifestosuna gönderme yapılmak istenmiştir. Böylece, tekstil tasarımcıları kadar, tekstil tüketicilerinin de çevreci yaklaşımlara katkı sağlaması amaçlanmıştır. 

Anahtar kelimeler:Batik, Giyilebilir Sanat, Yeniden/İleri Tasarım, Lif Sanatı, Avalon,