The 4th International Language, Culture & Literature Symposium, Antalya, Türkiye, 17 - 18 Mayıs 2018, ss.82
Bu araştırmanın amacı OECD tarafından organize edilerek uygulanan PISA 2015 sınavında yer alan okuduğunu anlama testinin, yaygın kullanılan diller açısından ölçme değişmezliğinin incelenmesidir. 2015 PISA sınavına 73 ülkeden toplam 519334 öğrenci katılmıştır. Sınav 47 dilde uygulanmıştır, ancak yaygın kullanılan diller (Almanca, İspanyolca, İngilizce, Çince, Fransızca) açısından bakıldığında örneklemin %46.89’unun, bu dillerde sınav aldığı belirlenmiştir. Veri setine Türkiye verileri de eklendiğinde bu oran %48.03’e; örneklemdeki kişi sayısı ise 249449’a ulaşmaktadır. İlişkisel araştırma deseni bağlamında yürütülen bu çalışmada OECD tarafından yayınlanan hazır veri üstünden analizler yapılmıştır. Ölçme değişmezliği için çoklu grup doğrulayıcı faktör analizi yapılmıştır. Bunun için öncelikle analizin temel sayıltıları ve kovaryans matrislerinin eşitliği test edilmiştir. Ölçme değişmezliği bağlamındaki analizler dört model bağlamında yapılmıştır. Bunlar yapısal değişmezlik, zayıf faktöriyel değişmezlik, güçlü faktöriyel değişmezlik ve katı faktöriyel değişmezlik modelleridir. Ayrıca örneklem heterojenliği bağlamında faktör varyanslarının eşitliği ve örtük ortalamaların eşitliği de test edilmiştir.