“Çağdaş Resim Sanatında Anksiyete Olgusu Bağlamında Francis Bacon, Neş’e Erdok, Jenny Saville ve Yue Minjun’un Yapıt Çözümlemeleri.”

Ataseven N., Topcuoğlu Ü. I.

Korkut Ata Türkiyat Araştırmaları Dergisi (Online), sa.Sayı/Issue 22 (Eylül/September 2025), ss.299-320, 2025 (Hakemli Dergi)

Özet

Öz

Anksiyete olgusu, gelecekte oluşabilecek olumsuz durumların endişe ve huzursuzlukla beklenmesi olarak deneyimlenen yoğun bir duygusal durumdur. Bu çalışma, çağdaş resim sanatında anksiyetenin bireysel ve toplumsal yansımalarını incelemeyi amaçlamaktadır. Araştırmada, sanatçıların yaratıcı süreçlerinde karşılaştıkları travmatik deneyimler ve dönemin toplumsal koşullarının yapıtlarına nasıl yansıdığı sistematik olarak analiz edilmiştir. Veri toplama, seçilen sanatçıların (Francis Bacon, Jenny Saville, Yue Minjun ve Neş’e Erdok) yapıtlarına yönelik görsel içerik analizi ve ilgili literatür taraması aracılığıyla gerçekleştirilmiştir. Analiz sürecinde, figür deformasyonları, renk kullanımı, kompozisyon, ifade biçimleri ve toplumsal göndermeler tematik bir çerçevede incelenmiş; bulgular ulusal ve uluslararası literatürle karşılaştırılarak yorumlanmıştır. İnceleme sonucunda, sanatçıların yapıtlarında anksiyete, figür deformasyonları, renk tercihleri ve toplumsal göndermeler aracılığıyla görünür kılınmıştır. Bulgular, çağdaş resim sanatının hem bireysel hem de toplumsal kaygı deneyimlerini evrensel bir ifade diline dönüştürdüğünü göstermektedir. Sonuç olarak, anksiyete olgusu çağdaş resim sanatında yalnızca estetik bir tema değil, aynı zamanda bireyin varoluşsal kırılganlıkları ile toplumsal gerçeklikleri arasında köprü kuran güçlü bir ifade alanı olarak öne çıkmaktadır.

Anahtar Kelimeler: Anksiyete, çağdaş resim sanatı, psikoloji, sanatçı, yabancılaşma.

Abstract

The phenomenon of anxiety is experienced as an intense emotional state characterized by apprehension and unease in anticipation of potential adverse events. This study aims to examine how anxiety manifests in contemporary visual art, both at individual and societal levels. The research focuses on selected artists—Francis Bacon, Jenny Saville, Yue Minjun, and Neş’e Erdok—whose works reflect the interplay between personal traumatic experiences and the socio-historical context of their time. Data were collected through visual content analysis of the selected artworks, complemented by a comprehensive literature review. The analysis addressed formal elements such as figure deformation, color usage, composition, expressive techniques, and socio-political references, while findings were compared with national and international studies to ensure contextual accuracy. The results indicate that anxiety is made visible in the artworks through distorted figures, color contrasts, and symbolic references, highlighting both individual vulnerability and collective tensions. Contemporary painting thus serves as a conduit for translating complex emotional experiences into a universal visual language. In conclusion, the phenomenon of anxiety in contemporary art transcends mere aesthetic representation, emerging as a powerful medium that bridges personal existential fragility and broader social realities, offering viewers an immersive insight into both individual and communal emotional landscapes.

Keywords: Anxiety, contemporary painting art, psychology, artist, alienation.