Akademik Veri Yönetim Sistemi
METU JOURNAL OF THE FACULTY OF ARCHITECTURE = ODTÜ MIMARLIK FAKÜLTESI DERGIS, cilt.40, sa.1, ss.227-254, 2023 (AHCI)
Cumhuriyet dönemi Türk mimarlığının önde gelen figürlerinden olan Turgut Cansever (1921-2009) sadece inşa edilmiş projelerinin niteliği sebebiyle değil, aynı zamanda karakteristik bir kuramsal söylemi açığa çıkaran metinleri dolayısıyla ayrıcalıklı bir konuma sahiptir. Cansever, felsefe ve sanat tarihine olan derin ilgisi sayesinde, Batı ve İslam kaynaklı kavramları sentezler. Cansever, mimarlığın teknik bir mesleğin sınırlarının ötesine geçen, varoluşsal anlamlar ile yüklü bir disiplin olduğunu savunur. Bu çalışma, Cansever’in kuramsal söyleminin Antalya’da bulunan Karakaş Camii tasarımı üzerindeki yansımalarını çözümlemektedir. Bu proje, Cansever’in kariyerinde geleneksel biçimlerin olgun ve sistematik yorumlanmalarının önem kazandığı geç dönemde gerçekleşmiştir. Bununla birlikte, bu yapı Cansever’in doğum yeri olan Antalya’da bulunan tek eseridir. Ayrıca, Karakaş Camii, İslamî kavramlara sıklıkla atıf yapan mimarın tasarımları arasında inşa edilmiş olan tek camidir. Bu sebeplerden dolayı, söz konusu tasarımın kavramsal çözümlemesi ayrı bir önem kazanmaktadır. Cansever’in kavramsal argümanları ve tasarımları arasındaki ilişkiyi sorunsallaştıran akademik kaynaklar genellikle mimarın eserlerini tarihselcilik ve bölgeselcilik ile ilişkilendirir. Dolayısıyla, Karakaş Camii tasarımını değerlendirmek için bir kavramsal altyapı oluşturmak üzere, bu makalede Cansever’in projelerinin söz konusu akımlar ile ilişkileri üzerine genel bir tartışmadan hareket edilmektedir. Sonuç olarak, mimarın tasarım kararlarının kavramsal sebepleri plan şeması, mekânsal organizasyon, ölçek, yapı malzemeleri ve teknikleri bakımlarından tartışılmaktadır.