6. Uluslararası Multidisipliner Çalışmaları Kongresi, Gaziantep, Türkiye, 26 - 27 Nisan 2019, ss.253
Domates (Lycopersicon esculentum), dünyada en çok üretilen, tüketilen ve ticarete konu olan tarım ürünlerinden olup, gıda sanayinde dondurulmuş, konserve, salça, ketçap, turşu gibi çok çeşitli kullanım alanlarına sahip olması nedeniyle önemli sebzelerin başında gelmektedir. Domates hem açıkta hem de sera koşullarında üretilebilen, özellikle son yıllarda sera koşullarındaki üretimi yaz-kış kesintisiz olarak devam eden bir sebzedir. Domates dünyada birçok ülkede yetiştirilmekle birlikte, uygun iklim koşulları nedeniyle Türkiye domates üretiminde önemli ülkelerden birisi konumundadır. Ülkemizde, örtüaltı sebze yetiştiriciliğinde ilk sıradaki bitki domatestir. Domates üretimimiz 2017 yılında toplam olarak 12.8 Milyon tona ulaşmış olup bunun yaklaşık 3.5 milyon tonu örtü altında yetiştirilmektedir. Ülkemizde yaş sebze ihracatı yapılan ürünler arasında ilk sıradaki ürün 2018 yılında 472.876.844 kg ile domates olmuştur. Öte yandan son yıllarda küresel ısınma sorununun neden olduğu sonuçlar su kaynaklarının daha verimli kullanılması zorunluluğunu getirmektedir. Domates üretiminde verim en çok etki eden faktörlerden biri de sulamadır. Verim ve kaliteyi artırmak için toprakların tuzlanmasına yol açmayacak biçimde sulamanın bilimsel esaslara dayalı, ihtiyaç duyulan miktarda ve zamanda yapılması gerekmektedir. Bu çalışmada, ülkemiz ve bölgemizde üretim ve dış satım açısından önemli bir bitki olan domatesin su ihtiyacı, sulama yöntemleri, su-verim ve tuzluluk-verim ilişkilerinin açıklanması amaçlanmıştır.
Irrigation and Yield Relations in Tomato
Tomato (Lycopersicon esculentum) is one of the most produced, consumed and traded agricultural products in the world and it is one of the leading vegetables in the food industry since it has a wide variety of uses such as frozen, canned, tomato paste, ketchup and pickle. Tomato can be produced in both outdoor and greenhouse conditions, especially in the greenhouse conditions in recent years, the vegetable produced continuously in summer and winter. Although tomatoes grown in many countries in the world, Turkey is one the most important countries in tomato production due to favorable climatic conditions. In our country, tomato is the first plant cultivated among vegetables. Our tomato production reached 12.8 million tons in 2017 and about 3.5 million tons of the production is grown under cover. Tomato was the most exported vegetable with 472,876,844 kg in 2018. On the other hand, the global warming problem in recent years necessitate the more efficient use of water resources. One of the most influential factors in tomato production is irrigation. In order to increase the yield and quality, irrigation should be done on the basis of scientific principles and in the required amount and time, so as not to cause salinization of soils. In this study, it is aimed to explain the water requirements, irrigation methods, water-yield and salinity-yield relations of tomato, which is an important plant in our country and region.