Akademik Veri Yönetim Sistemi
Ders Tanımı
Sosyal bilimlerin temel anlatısı, sosyal gerçekliğin var olduğu ve ölçülebileceği fikrine dayanmaktadır. Ancak sosyal gerçeklik ne teatral bir temsildir ne de sosyal araştırma bu teatral temsili mütemadiyen ve öylesine kaydeden bir araçtır. Eğer sosyal gerçekliği kurgulanmış bir temsil olarak görüyorsa, araştırmacının onu kaydetmek için zaman ve para harcamasına da gerek yoktur. Zira sosyal gerçeklik, sadece ve basitçe iki kategoriden oluşan ve bu kategorilerden birinin diğerine karşıt olarak kurgulandığı bir yapısal ilişkiyle inşa edilemez. Kurgulanmış bir temsili ölçmek, bizi sonunda uçurum olan iki yoldan birine, bazen her ikisine, mecbur bırakacaktır. Bu yollardan biri totolojiye çıkar, yani bilineni tekrar etmeye; diğeri ise gerçekliğe ters düşmeye neden olur. Dolayısıyla, sosyal gerçekliği, yapay ikili karşıtlıklardan müteşekkil bir kurguyla ölçmeyi denemek, bu anlamda fevkalade değişkenler oluşturmak, sosyal araştırmanın doğasına aykırı bir işleyişe sebebiyet verir. Sıcağa karşı soğuk, katıya karşı sıvı, siyaha karşı beyaz, kutsala karşı bayağı, iyiye karşı kötü gibi karşıtlıklara meyleden değişkenler oluşturma ve böylece sosyal gerçekliği salt yapay karşıtlıklardan müteşekkil olarak algılayıp ölçmeye kalkışma arızidir. Zira sosyal gerçekliği okumak, çözümlemek için dualitelere, ikili karşıtlıklara ihtiyaç yoktur.
Sadece sosyal gerçekliğin değil elbet, onu anlamaya, çözümlemeye kalkıştığımızda kullandığımız teorilerin, veri toplama tekniklerinin ve araçların da bir karşıtlık içinde olmadığını anlamalıyız. Bu bakımdan, yapı tarihin, konsensüs çatışmanın, alt yapı üst yapının, nitel teknikler nicel tekniklerin, hasılı teori ampirinin karşıtı değildir. Bunlar, cepheleştirilip kaba ikili karşıtlıklar olarak kurgulanırsa ancak akademik zihinleri istila eden hayaletler olacaklardır. Bu gün Türkiye akademiyasında daha fazlasına ihtiyacımız yoktur.
Ancak, araştırma sürecinde var olan karşıtlık ya da tansiyon, önemli bir başka noktada mevzilenir. Bu, yapay olana karşı hakiki olanın varlığıdır. Sosyal araştırmanın düşebileceği en tehlikeli tuzaklardan birisi, var olmayanı bir hakikat olarak arz etmesidir. Oysa sosyal araştırma, orada öylece duran gerçekliği ölçmek için seferber olmalıdır. Gerçekte olmayanı kurgulayıp, onu yapay olarak inşa etmek, sosyal araştırmanın ruhuna eziyettir. Gerçekte var olmayan bir durumu, ikili karşıtlıklarla inşa etmektense, öylece orada duran gerçekliği, yalın bir biçimde ölçmek, onu kendini bize sunduğu haliyle anlamaya çalışmak, sosyal araştırmanın izlemesi gereken en makbul yoldur. Bu yaklaşım, Türkiye’de bu gün sosyal araştırmaların katiyen alması gereken taze kan gibidir. O halde vakit tamam, araştırmanın saati gelmiş demektir…
Ders Materyali
Bryman, D.,(2004). Quantity and Quality in Social Research. London: Routledge.
Byrne, D.,(2002). Interpreting Quantitative Data. London: Sage Publications.
Dale, A., Arber, S., ve Procter, M., (2009). “An Introduction to Secondary Analysis.” içinde Bulmer, M., Et.Al., (2009). Secondary Analysis of Survey Data. London: Sage Publications.
Durkheim, E.,(1986). Sosyolojik Metodun Kuralları. İstanbul: Sosyal Yayınları.
Field, A., (2005). Discovering Statistics Using SPSS. London: Sage Publications.
Flick, U., (2007). Designing Qualitative Research. London: Sage Publications.
Huff, D., (1995). İstatistikle Nasıl Yalan Söylenir? İstanbul: Sarmal Yayınevi.
Kuhn, T.S.,(1995). Bilimsel Devrimlerin Yapısı. İstanbul: Alan Yayıncılık.
Kvale, S., (2007). Doing Interviews. London: Sage Publications.
Mills, C.W., (2000). The Sociological Imagination. Oxford: Oxford University Press.
Neuman, Lawrence W. (2000). Social Research Methods: Qualitative and Quantitative Approaches. Toronto: Allyn and Bacon Press.
Popper, K.,(2010). Bilimsel Araştırmanın Mantığı. İstanbul: YKY Yayınları.
Rosaline, B., (2007). Doing Focus Groups. London: Sage Publications.
Simmel, G.,(2009). Sociology : Inquiries into the Construction of Social Forms. Boston: Brill.
Weber, M., (1949). The Methodology of the Social Sciences. Illinois: Free Press.
Weber, M., (1993). Sosyoloji Yazıları. İstanbul: Hürriyet Vakfı Yayınları