Okul öncesi öğretmenlerinin biyolojik çeşitlilik kavramına ilişkin görüşlerinin incelenmesi


Koca C., Aydın E., Sert H.

Kocaeli Üniversitesi Eğitim Dergisi (Online), cilt.5, sa.1, ss.180-196, 2022 (Hakemli Dergi)

Özet

Biyolojik çeşitlilik eğitiminin 'doğa ile ilgili olduğu' ve bu nedenle yeni bir şey olmadığı iddia edilebilir çünkü eğitimciler uzun yıllardır insanlar çeşitli bitki ve hayvanları ve bunların yaşam alanlarını anlamaları ve deneyimlemeleri için fırsatlar yaratmaktadırlar. Bu nedenle biyolojik çeşitlilik eğitimine artık daha çok süreç odaklı, katılımcı ve eyleme yönelik bir öğrenme yaklaşımı anlamına gelen sürdürülebilir kalkınma için eğitim yöntemleriyle yaklaşılmaktadır. Okul öncesi eğitim ile ilgili biyolojik çeşitlilik kavramına ve eğitimine ilişkin yapılan çalışmaların yakın zamana kadar nadir olduğu, ancak son on yılda bu alanda dikkate değer bir artış olduğu görülmüştür. Ancak, okul öncesi öğretmenlerine yönelik yapılan çalışmalarda açık bir araştırma eksikliği vardır. Yapılan bu çalışmanın amacı; okul öncesi öğretmenlerinin biyolojik çeşitlilik kavramına ilişkin görüşlerinin incelenmesidir. Bu doğrultuda; okul öncesi öğretmenlerinin biyolojik çeşitlilik kavramına ilişkin görüşleri, okul öncesi öğretmenlerinin Türkiye’nin biyolojik çeşitliliği hakkında düşünceleri, okul öncesi öğretmenlerinin çocukların ve kendilerinin biyolojik çeşitlilik algılarının geliştirilmesi ile ilgili görüşleri ve okul öncesi öğretmenlerinin ve okul öncesi dönem çocuklarının biyolojik çeşitlilik algılarının geliştirilmesinin çevre farkındalıklarına etkileri hakkındaki görüşleri incelenmiştir. Bu çalışma nitel araştırma yöntemlerinden olgubilim (fenomenoloji) deseni ile yürütülmüştür. Bu araştırmada uygun örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Katılımcılar Türkiye’de devlet anaokullarında görev yapan on sekiz (18) okul öncesi öğretmenden oluşmaktadır. Araştırmada nitel veri toplama yöntemi ve bu yönteme uygun olarak yarı yapılandırılmış görüşme formları kullanılmıştır. Okul öncesi öğretmenlerinin biyolojik çeşitliliğin tanımına ilişkin görüşlerine bakıldığında biyolojik çeşitliliği tür çeşitliliği, yaşamın birlikteliği, ekosistem olarak tanımladıkları görülmüştür. Ayrıca, öğretmenler yeterli bilgi sahibi olmamaları sebebiyle, sınıflarında biyolojik çeşitlilik eğitimine yeterli ilgiyi gösteremediklerini belirtmişlerdir.