Akademik Veri Yönetim Sistemi
INTERNATIONAL JOURNAL OF EDUCATIONAL RESEARCH, cilt.4, sa.3, ss.74-94, 2013 (Scopus)
The aim of this study is to specify students' views concerning the Educational Administration and Supervision Program and thus to evaluate and improve the program and contribute to the growth of an influential administrator, leader and supervisor in Turkey, Qualitative method is included in the study. The universe consists of students who have registered the program in the last ten years. An open-ended question form is used to collect data. Document review and archive scan are also used. Content analysis is the techniques used to analyze the data. Percentage (%) and frequency (f) calculations were carried out for the data. Some of the results obtained from the study are as follows: Most of the students who attended the program consist of teachers dwelling in other cities. Some of them preferred this program to be appointed to Antalya. Some also preferred this program for personal development, to have an academic career or to become an administrator or inspector. Keywords: Leadership; administration; students' perception; master degree Türkiye'deki Eğitim Yönetimi ve Denetimi Lisansüstü Programlarının Değerlendirilmesi: Bir Durum Çalışması Genişletilmiş Özet Problem: Dünyada eğitim yöneticisi yetiştirme programlarının 1820'li yıllardan günümüze olan tarihsel gelişimi göz önüne alındığında, (1) Eğitim yönetiminin, okulları bir dizi pratik ve uygulamalı yönetsel beceri ile işletmek - yönetmek ihtiyacı dışında gelişme göstermesi, (2) 19. ve 20. yüzyıllarda eğitim örgütlerinin bürokratikleşmesinin bir gereği olarak onları yönetecek olan eğitim liderlerinin uzmanlaşmış profesyonel bilgiye gereksinim duyması ve (3) eğitim yönetiminin akademik, bilimsel ve kuramsal temellerinin eğitim liderlerine, eğitim örgütlerine liderlik etmek üzere ileri araçlar, kavramsal çerçeve ve çağdaş ve kuramsal bilgi sağlaması sonuçlarına ulaşmak mümkündür (Berry ve Beach, 2007; akt. Balcı, 2008). Bunun bilinciyle hareket eden Avrupa ve Amerika' daki eğitim kurumları yönetim bilimine verdikleri önemin bir sonucu olarak yönetici yetiştirme gereksinimini karşılamak üzere hizmetiçinde ve hizmet öncesinde çeşitli düzeylerde yönetici eğitimini zorunlu hale getirmişlerdir. Örneğin, Amerika'da 1990'larda 45 eyalette okul yöneticisi olabilmek için eğitim yönetimi alanında master derecesinde eğitim görmüş olma şartı getirilmiştir (Şişman ve Turan, 2002). Ancak Türk eğitim sisteminde, okul yöneticiliğine geçiş için eğitim yönetimi veya liderlik alanında herhangi bir sertifika veya lisansüstü eğitime yer veren bir yasal düzenleme yapılmadığı gibi, bu alanda lisansüstü yapmış olan adaylara da yöneticiliğe geçişte dikkate değer bir avantaj sağlanmamıştır. Böylece akademik personel yetiştirmenin yanı sıra, amaçları arasında eğitim sistemine yönetici ve lider yetiştirmek olan üniversitelerin “Eğitim Yönetimi ve Denetimi” programlarına olan ilgi azalırken aynı zamanda programın işleyişinde çeşitli sorunlar yaşanmaktadır. Bu çalışmanın amacı, Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Yönetimi ve Denetimi Tezli / Tezsiz Yüksek Lisans Programından mezun ve terk durumundaki öğrencilerin, programın işleyişine ilişkin görüşlerini belirlemektir. Böylece öğrencilerden alınan dönütler doğrultusunda programı değerlendirmek, geliştirmek ve Türkiye'de etkin bir yönetici, lider, denetmen yetiştirmeye katkı sağlamak hedeflenmiştir. Bu amaçla aşağıdaki sorulara yanıt aranmıştır. 1. Eğitim Yönetimi ve Denetimi (EYD) yüksek lisans öğrencilerinin bu alanda yüksek lisans eğitimi alma nedenleri nelerdir? 2. EYD yüksek lisans programı, öğrencilerin beklentilerini ne ölçüde karşılamaktadır? 3. EYD yüksek lisans programı öğrencilerinin almış oldukları eğitim (mesleki, kişisel ve sosyal açıdan) öğrencilerin yaşantılarına nasıl bir katkı sağlamıştır. 4. EYD yüksek lisans öğrencilerinin öğrenimleri sırasında karşılaştıkları sorunlar nelerdir? 5. Öğrencilerin EYD alanında yüksek lisans eğitimlerini yarıda bırakma nedenleri nelerdir? Yöntem: Çalışmada nitel yöntemlerden yararlanılmıştır. Son on yılda Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Yönetimi ve Denetimi alanında Yüksek Lisans programına kayıt olan öğrenciler, araştırmanın evrenini oluşturmaktadır. Verilerin elde edilmesinde, açık uçlu sorulardan oluşan görüşme formundan yararlanılmıştır. Ayrıca enstitünün kayıtları incelenerek doküman incelemesi ve arşiv taraması yapılmıştır. Verilerin analizinde içerik analizi tekniğinden yararlanılmıştır. Elde edilen nicel verilerle ilgili yüzde (%) ve frekans (f) hesaplamaları yapılmıştır. Sonuçlar: Araştırma sonucunda elde edilen bulguların bazıları şunlardır: programa devam eden öğrencilerin çoğunun il dışında görevli öğretmenlerden oluştuğu görülmüştür. Bu öğrencilerin önemli bir kısmı, Antalya iline atama yapmak için bu bölümü tercih ettiğini belirtirken, bir kısmı ise bu bölümü tercih nedeninin kariyer yapmak ve müfettiş ya da yönetici olmak, kişisel gelişim sağlamak, eğitim yönetimi ve denetimi ve meslek alanındaki bilgilerini arttırmak olduğunu belirtmişlerdir. Katılımcıların % 75' inden fazlası programdan beklentilerini tam ya da kısman karşıladıklarını belirtmişlerdir. Katılımcılar programdan kişisel, sosyal ve mesleki alanda faydalandıklarını belirtmişlerdir. Tezsiz program öğrencilerinin hepsi kişisel yarar sağladıklarını, tezli program öğrencilerinin yarısı ise sosyal yarar sağladıklarını belirtmişlerdir. Öğrenciler bu programa devamları sürecinde genel olarak, program, eğitim ve iş arasında denge sağlama, ulaşım ve maddi sorunlar yaşadıkların belirtmişlerdir. Programı terk etme nedenleri arasında rotasyon, zorunlu hizmet, ulaşım ve programın yetersiz görülmesi bulunmaktadır. Anahtar kelimeler: liderlik, yönetim, öğrenci algıları, yüksek lisans