Akademik Veri Yönetim Sistemi
Uluslararası Sosyal ve Eğitim Bilimleri Dergisi, cilt.17, sa.17, ss.24-43, 2022 (Hakemli Dergi)
Dünya toplumunu ve çevreyi olumsuz olarak etkileyen çevre sorunları, siyasi krizler, sosyal sorunlar
ve ekonomik krizlere küresel sorun adı verilir. İnsanlığı tehdit eden küresel sorunların sayısı her
geçen gün artmakta ve acil önlemler alınmasını zorunlu hale getirmektedir. Bu araştırmanın amacı;
sosyal bilgiler öğretmenlerinin küresel sorunları algılama biçimlerini ve sosyal bilgiler öğretim
programına yönelik önerilerini ortaya çıkarmaktır. Araştırma nitel araştırma desenlerinden durum
çalışması desenine uygun olarak tasarlanmıştır. Araştırmanın bulgularına göre; sosyal bilgiler
öğretmenlerinin küresel sorunları; çok boyutlu, insan hayatını tehdit eden sorunlar, tüm insanlığı
tehdit eden sorunlar, ozon tabakasının delinmesi, çevre sorunu ve tükenebilir enerji kaynaklarının
tükenmesi olarak algıladıkları ortaya çıkmıştır. Sosyal bilgiler öğretmenlerinin küresel sorunları
ayrıca; ozon tabakasının delinmesi, sağlık sorunları, çevre sorunları, su kirliliği, savaşlar ve küresel
ısınma olarak algıladıkları belirlenmiştir. Sosyal bilgiler öğretmenleri küresel sorunların çözümüne
yönelik olarak 19 tane kuruluşun ismini yazmışlardır. Sosyal bilgiler öğretmenlerinin Dünya’da ve
Türkiye’de etkili olan küresel sorunları; savaşlar, ırkçılık, iklim değişikliği, küresel ısınma, gıda
sorunları, çevre sorunları, nesli tükenen hayvanlar, ozon tabakasının delinmesi, enerji kaynaklarının
tükenmesi, sağlık sorunları ve aşırı nüfuslanma olarak tanımladıkları belirlenmiştir. Sosyal bilgiler
öğretmenlerinin insanları küresel sorunlara karşı bilinçlendirme konusunda; bilinçlendirme, geri
dönüşüm, medya kullanımı, küresel sorunlarla mücadele için ayrılan paranın artırılması, canlı
örnekler, devlet politikası haline getirilmesi, proje teşvikleri, ders kitaplarına konulması, TV
programları-belgeseller-filmler yapılması ve sivil toplum örgütlerinin daha işlevli hale getirilmesi
şeklinde önerilerde bulundukları tespit edilmiştir. Sosyal bilgiler öğretmenlerinin küresel sorunları
önleme konusunda; geri dönüşüme kazandırma, eğitim vererek duyarlı hale getirme ve
bilinçlendirme, sosyal medyadan destekleme, çevreyi kirletmekten kaçınma, tükenebilir enerji
kaynaklarının tasarruflu kullanılması, öğrencilere örnek olma, sivil toplum kuruluşlarına üye olma
ve aktif rol alınabileceğini ifade ettikleri belirlenmiştir