Rüzgar Enerji Santralleri ve Kuşlar: Olumsuzluklar ve Öneriler


Kabasakal B., ERDOĞAN A., sönmez ö. c.

22. Ulusal Biyoloji Kongresi, Eskişehir, Türkiye, 22 - 27 Haziran 2014, ss.1080

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Eskişehir
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.1080
  • Akdeniz Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Giriş: Rüzgar Enerji Santralleri (RES) aracılığıyla enerji üretimi sırasında çevreye kirletici ve kalıcı madde salınmaması ile yenilenebilir enerji kaynakları içerisinde öne çıkmasına rağmen Rüzgar hızının sürekli aynı değerde olmaması ve enerji üretiminin iklimsel koşullara bağlı olması dezavantajları olarak sayılabilir. İnsan yapımı olan her şey gibi RES ‘ler de inşaat esnasında ve sonrasında doğaya, özellikle kuşlara, zarar verme potansiyeli vardır. Bu çalışmanın amacı RES’lerin kuşlara olumsuz etkilerinin belirlenmesi ve bu olumsuzlukların önüne geçilebilmesi için uygun önerilerin verilmesidir.

Gereçler ve Yöntemler: Bu bağlamda, ilgili literatür taranmıştır. Bununla birlikte, çeşitli sebeplerle arazi çalışmalarımız edindiğimiz tecrübeler metne aktarılmıştır.

Bulgular: RES’lerin kuşlara potansiyel etkileri yaşam alanı kaybı ve azalması, çarpma etkisi, rahatsız olma ve yer değiştirme ile bariyer etkisi olarak sıralanabilir. Yaşam alanı kaybı RES kurulacak alanda yaşayan kuş türlerinin habitatlarının inşaat faaliyetleri sonucunda kaybedilmesi ya da azalmasıdır. Çarpma etkisi göç eden büyük bir grubun ya da bölgede dolaşan bir bireyin rüzgar türbinlerine çarparak zarar görmesi ya da ölmesidir. Rahatsız olma ve yer değiştirme, türbinlerin inşaatı ya da işletilmesi sırasında çıkan gürültü veya benzeri rahatsız edici faktörler nedeniyle kuşların bölgeyi terk etmesi olarak tanımlanabilir. Bariyer etkisi ise RES’ler nedeniyle kuşun göç yollarını ve günlük uçuş yollarını değiştirmesidir.

Sonuç ve Tartışma: Bu etkilerin en aza indirilmesi için RES kurulacak alan özellikle yırtıcı kuş türlerinin üreme alanları ve yakınlarında olmamalıdır. Bununla birlikte kurulacak RES’in bölgedeki kuşlara etkisi için ‘‘İnşaat öncesi ve sonrası dönemde etki değerlendirme’’ protokolleri uygulanmalıdır. Buna göre inşaat öncesinde bölgenin kuş faunası ve hassas türler ile alandaki ya da çevresindeki olası geçiş rotaları belirlenmelidir. İnşaat bitimini takiben 6 aylık dönemler şeklinde 2 yıl boyunca izleme çalışmaları yürütülmelidir.

Anahtar Kelimeler: Rüzgar enerjisi, insan doğa çatışması, izleme, çarpışma, bariyer etkisi