Doğu Karadeniz Bölgesi’nde Çay Tarımı Yapılan Toprakların ve Çay Bitkisinin Demir, Bakır, Çinko ve Mangan Durumları


Creative Commons License

BALCI M., TAŞKIN M. B., KAYA E. C., SOBA M. R., ÖZER P., KABAOĞLU A., ...Daha Fazla

Toprak Su Dergisi, cilt.5, sa.2, ss.65-74, 2016 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 5 Sayı: 2
  • Basım Tarihi: 2016
  • Doi Numarası: 10.21657/topraksu.269370
  • Dergi Adı: Toprak Su Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.65-74
  • Akdeniz Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Doğu Karadeniz Bölge halkının yaşam biçimi olan çay bitkisinin verim ve kalitesinin artırılması, çay tarımı yapılan toprakların ve çay bitkisinin makro besin maddeleri yanında mikro besin maddelerinin de iyi bir şekilde bilinmesine bağlıdır. Bu çalışmada çay tarımı yapılan toprakların ve çay bitkisinin demir, bakır, çinko ve mangan durumlarının ortaya konulması amaçlanmıştır. Bu amaçla, çay tarımı alanlarının dağılımı göz önüne alınarak Artvin, Rize, Trabzon ve Giresun’dan eş zamanlı olarak toplam 532 toprak ve yaşlı yaprak örneği alınmıştır. Bu alanlardan alınan 532 toprak örneğinde bitkiye yarayışlı demirin 0,56-407 mg kg-1, bakırın 0,01-19,4 mg kg-1, çinkonun 0,03-44,9 mg kg-1 ve manganın 0,33-186 mg kg-1 arasında değiştiği, ortalama demirin 86,7 mg kg-1, bakırın 1,44 mg kg-1, çinkonun 1,61 mg kg-1 ve manganın 29,3 mg kg-1 olduğu belirlenmiştir. Çay tarımı yapılan topraklarda bitkiye yarayışlı demir ve manganın yeterli olduğu, buna karşın toprakların % 11,1’unda bakırın ve % 49,6’ünde ise çinkonun noksan olduğu saptanmıştır. Toprak örnekleri ile eş zamanlı olarak alınan 532 çay yaprak örneklerinde toplam demirin 20,8-1931 mg kg-1, toplam bakırın 0,62-25,7 mg kg-1, toplam çinkonun 0,98-53,5 mg kg-1 ve toplam manganın 146-5013 mg kg-1 arasında değiştiği, ortalama olarak toplam demirin 136 mg kg-1, toplam bakırın 7,66 mg kg-1, toplam çinkonun 12,7 mg kg-1 ve toplam manganın 1608 mg kg-1 olduğu belirlenmiştir. Çay yapraklarında mangan konsantrasyonunun yeterli olduğu belirlenirken, yaprak örneklerinin % 98,9’sinde toplam demirin, % 97,0’unda bakırın, % 97,6’sında çinkonun noksan olduğu belirlenmiştir.

Increasing yield and quality of tea plant that is the lifestyle of The East Black Sea Region people is related to aware of the importance of micronutrient elements that found tea farming soils as well as macronutrient. In this study, it is aimed to determine iron, copper, zinc, and manganese concentrations of tea plant and farming soils. For this purpose, 532 soil and plant samples were taken simultaneously from different regions (Artvin, Rize, Trabzon, and Giresun) related to the distribution of tea plantations. In soil samples, available Fe concentration varied in the range of 0.56-407 mg kg-1 with a mean of 86.7 mg kg-1, Cu concentration varied in the range of 0.01-19.4 mg kg-1 with a mean of 1.44 mg kg-1, Zn concentration varied in the range of 0.03-44.9 mg kg-1 with a mean of 1.61 mg kg-1, Mn concentration varied in the range of 0.33-186 mg kg-1 with a mean of 29.3 mg kg-1. According to the results of the soil analysis, while plant-available Fe and Mn concentrations were found to be sufficient, in 11.1 % of soils Cu, in 49.6 % of soil Zn concentration were found too few. In the tea leaves that were taken simultaneously with the soil samples from the East Black Sea Region, it was determined that total Fe concentration varied in the range of 20.80-1931 mg kg-1 with a mean of 136 mg kg-1, total Cu concentration varied in the range of 0,62-25,7 mg kg-1 with a mean of 7.66 mg kg-1, total Zn concentration varied in the range of 0.98- 53.5 mg kg-1 with a mean of 12.7 mg kg-1, total Mn concentration varied in the range of 146-5013 mg kg-1 with a mean of 1608 mg kg-1. According to the results, in 98.9 % of leaf samples Fe concentration, in 97.0 % of leaf samples Cu concentration, in 97.6 % of leaf samples, Zn concentration was found to be insufficient.