Sağlık Çalışanlarında İş Yerinde Mobbing ile Yaşam Doyumu Arasındaki İlişkide Depresyonun Aracı Rolü


Creative Commons License

Yavuzer Y., Çivilidağ A.

The Journal of Psychiatry and Neurological Sciences, cilt.27, sa.2, ss.115-125, 2014 (ESCI)

Özet

Amaç: Birey, iş yaşamında maddi-manevi kazanç elde ederken aynı zamanda çeşitli stres faktörleri nedeniyle gerginlik yaşayabilmektedir. Bazı durumlarda gerginlik, yıldırmanın (mobbing) sonucu olarak ortaya çıkabilmektedir. Bu çalışmada sağlık çalışanlarının iş yerinde yıldırmaya maruz kalma düzeyleri ile yaşam doyumu arasındaki ilişkide depresyonun aracı rolünü ortaya koymak amaçlanmıştır.

Yöntem: İç Anadolu bölgesinde yer alan orta büyüklükte bir il merkezindeki hastanelerde en az altı aydır çalışan 244 sağlık personeline Olumsuz Davranışlar Ölçeği (ODÖ), Beck Depresyon Envanteri (BDE) ve Yaşam Doyumu Ölçeği (YDÖ) uygulanmıştır. Verilerin çözümlenmesinde t testi, tek yönlü varyans analizi, Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon analizi, basit ve çoklu doğrusal regresyon analizi kullanılmıştır.

Bulgular: Yıldırmaya maruz kalma ile yaşam doyumu arasındaki ilişkide depresyonun aracılık rolüne ilişkin yapılan analizin ilk aşamasında, yıldırmaya maruz kalmanın yaşam doyumunu negatif ve anlamlı düzeyde, depresyonu ise pozitif ve anlamlı düzeyde yordadığı saptanmıştır. Ayrıca, depresyonun yaşam doyumunu anlamlı düzeyde yordadığı ve yıldırma ile yaşam doyumu arasındaki ilişkide depresyonun kısmen aracı rolü olduğu görülmüştür. Bu sonuç yıldırmanın hem doğrudan hem de depresyon aracılığıyla yaşam doyumunu olumsuz etkilediğini göstermektedir

Sonuç: Sağlık çalışanlarının iş yaşamında yıldırmaya maruz kalması depresyona neden olmakta bu durum da bireylerin yaşam kalitesini olumsuz değerlendirmesine yol açmaktadır. Bu sonuç hem birey hem de sağlık sektörü açısından değerlendirildiğinde; bireyin iş doyumunun azalmasına, performans düşüklüğüne, işe karşı bıkkınlık ve isteksizliğe yol açabileceği, sağlık kurumunun ise verimliliğini azaltabileceği düşünülmektedir. Bu nedenle yıldırma mağdurunun, diğer çalışanların ve yöneticilerin soruna ilişkin farkındalığını artırmak için seminerler vb. düzenlenebilir ve mağdurlara bu yaşantının üstesinden gelmede yardımcı olacak başa çıkma becerileri kazandırılabilir.

Anahtar Kelimeler: Depresyon, yaşam doyumu, mobbing

Düşünen Adam: Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi: 2014;27:115-125

 

 

 

 

 

English/ Summary

Mediator role of depression on the relationship between mobbing and life satisfaction

of health professionals

Objective: While an individual has both material and spiritual gains at workplace s/he might also be strained because of different stress factors. In some cases, tension results from mobbing. In the present study, it is aimed to identify the mediator role of depression on the relationship between mobbing at workplace and life satisfaction of health professionals.

Method: Two hundred and forty-four health personnel who have been working for at least 6 months at the hospitals of a medium-sized city in the middle part of Turkey were given Negative Actions Questionnaire (NAQ), Back Depression Inventory (BDI) and Life Satisfaction Scale (LSS). Data were analyzed by using t-test, one-way ANOVA, Pearson Correlation Analysis, simple and multiple linear regression analysis.

Results: At the first step of the analysis in the mediator role of depression on the relationship between exposure to mobbing and life satisfaction, it was found that exposure to mobbing significantly predicted a negative relation to life satisfaction, and that it significantly predicted a positive relation to depression. Moreover, it was observed that depression significantly predicted life satisfaction and that depression has partly mediated the relationship between mobbing and life satisfaction. This result shows that mobbing, both directly and indirectly through depression has a negative effect on life satisfaction.

Conclusion: Exposure to mobbing at workplace among health professionals leads depression and, this results in negative evaluation of one’s life quality. If we consider this result with respect to the individual and health service, we can argue that individual’s life satisfaction decreases, his/her job performance declines, and the person feels boredom and reluctance to his/her job, and efficiency of the health institutionde creases. Thus, seminars can be organized to increase the awareness of the victim, other workers and manager related to the problem of mobbing and victims can be upskilled to cope with mobbing.

Key words: Depression, mobbing, life satisfaction