Akademik Veri Yönetim Sistemi
12. Ulusal Kanser Kongresi, Antalya, Türkiye, 20 - 24 Nisan 2016, ss.153
ORTA VE ALT YERLEŞİMDE ÖZEFAGUS KANSERLİ
HASTALARDA HT VE LİNAK TABANLI IMRT TEDAVİ
PLANLARININ KARŞILAŞTIRILMASI
Timur Koca1, Hamit Başaran1, Sibel Karaca1, Yasemin Örs Gündoğdu1,
Özlem Eser Kılınç1, Fikriye Gül Karaüç1, Ferhat Özbayrak1
1Erzurum Bölge Eğitim ve Araştırma Hastanesi
2Atatürk Üniversitesi
Amaç: Özefagus kanseri günümüzde sık rastlanan kanser türleri arasındadır.
Gelişmiş radyoterapi yöntemleri, özefagus kanseri tedavisinde
önemli rol oynamaktadır. Bu yöntemlerden Linak Tabanlı IMRT’de çok
sayıda ışın alanı, sabit gentry ve hareketli MLC’ler, Helikal Tomoterapi
(HT) de ise hareket halinde masa, 360º dönebilen gentry ve hareketli
MLC’ler kullanılmaktadır. Özefagus santral yerleşim nedeni ile akciğer,
kalp, karaciğer ve spinal kord gibi kritik organlara çok yakındır. Bu durum
radyoterapi planının daha komplike olmasına yol açmaktadır ve
planlanan tümör völüme (PTV) yüksek dozlara çıkmayı zorlaştırmaktadır.
RTOG 94-05 (INT 0123)’de özefagus kanserinde primer dozun 64,8
Gy’e yükseltilmesi hayat kalitesinin kötüleşmesine yol açtığı gerekçesiyle
50,4 Gy’lik dozun standard tedavi olarak kabul edilmiştir. IMRT yöntemi,
yüksek tümör dozu ve düşük kritik organ dozu ile hayat kalitesini
olumlu yönde etkileyen tedavi şansı sağlamaktadır. Çalışmada amacımız
özefagus hastalarının linak tabanlı IMRT ve HT yöntemi ile yapılan
planlarını konformalite indeks (CI), homojenite indeks (HI), Coverage
ve kritik organ koruması açısından karşılaştırmak ve doz artışı olasılığını
araştırmaktır.
Materyal ve metot: Kliniğimizde 2013-2014 yılları arasında özefagus
kanser tanısı ile tedavi gören 14 hastanın planlama CT’leri kullanılmıştır.
Hastaların kontürlamasında GTV’ye 4 cm proksimal /distal ve
radyal 1 cm verilerek CTV (CTV’ye bölgesel tutulu lenf nod alanları dahil
edilmiştir) sonrasında PTV60 ve PTV66 oluşturulmuştur. Bu sayede tutulu
bölgenin dozu SIB tekniği ile 66 Gy’e yükseltilmiştir. Hastalara linak tabanlı
7 ve 9 alan ve HT planından oluşan 3 IMRT planı oluşturulmuştur.
Sonuç: İstatistiksel analizde PTV66
için CI, HI ve coverage,
HT planlarında sırasıyla 1,18 (SD: 0,09), 0,03 (SD=0,01) ve 0,98
(SD=0,01), 7 alan için sırasıyla 0,69 (SD= 0,36), 0,01 (SD=0,09) ve
0,41 (SD=0,17) ve 9 alan için sırasıyla 0,65(SD=0,32), 0,09(SD=0,03)
ve 0,44 (SD=0,18) olarak hesaplanmış ve linak tabanlı IMRT planları
ile aralarındaki fark (P değeri=0,00) HT lehine istatistiksel olarak anlamlı
bulunmuştur. Kritik organ dozları kıyaslandığında ise, akciğerler
için Dmax (P değeri=0,014), Dmean (P değeri=0,014), D1/3 (P değeri=
0,011), D2/3 (P değeri=0,00) ve D3/3 (P değeri =0,005) HT planları
için anlamlı şekilde düşüktür. Fakat HT için V10 (P değeri=0,034) ve
V20 (P değeri=0,019) değerleri anlamlı olarak yüksek bulunmuştur. Kalp
için Dmax (P değeri=0,018) ve Spilnal kord için Dmax (P değeri=0,00)
ve Dmean (P değeri=0,03) HT planlarında anlamlı düşük çıkarken diğer
değişkenler anlamlı fark ortaya koymamıştır.
Tartışma: Özefagus kanseri radyoterapisinde HT, Linak Tabanlı
IMRT planlarına kıyasla daha iyi CI, HI ve üstün kritik organ koruması
sağlamaktadır. HT, daha az toksisite ile orta ve alt yerleşimli özefagus
kanser tedavisinde kullanılabilir ancak akciğerlerde oluşabilecek düşük
doz volümlerinden kaynaklı yan etkilere dikkat edilmelidir.
Anahtar kelimeler: Özefagus Kanseri, Helikal Tomoterapi, Linak Tabanlı IMRT