James Clarence Mangan’ın "Mısır" başlıklı şiirinin tercümesi ve tarihsel gerçeklik bağlamında bir incelemesi


Creative Commons License

Balyemez H., ARIKAN A.

ULUSLARARASI BİLİM, TEKNOLOJİ VE SOSYAL BİLİMLERDE GÜNCEL GELİŞMELER SEMPOZYUMU, Ankara, Türkiye, 20 - 22 Aralık 2019, cilt.1, sa.1, ss.79-85

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Cilt numarası: 1
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.79-85
  • Akdeniz Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

1803-1849 yılları arasında yaşamış ve doğduğu ülke İrlanda’dan hiç ayrılmadan orada vefat etmiş olan James Clarence Mangan şiir ve fikirlerini içeren düzyazılarında sıklıkla Osmanlı coğrafyasına atıfta bulunmuş bir şairdir. Kökenleri coğrafyamızda bulunan sözcük, kişi, olay ve imgelerle zenginleştirilmiş Mangan’ın yazın eserleri hem kaleme aldığı özgün eserleri ve hem de tercümeleri ile günümüze kadar gelebilmiştir. Böylesi bir zenginliğe karşın Mangan hakkındaki araştırmalar şiirlerindeki tema, biçim ve biçemin incelenmesi ile şiirlerinin içeriklerinin tarihsel gerçekliklerle uyuşması bağlamında halen hak ettiği ilgiyi görememiştir. Bu çalışmada da böylesine ilginç bir yazın tarzına sahip olan Mangan’ın “MISIR” (İng. EGYPT) başlıklı bir şiiri içeriğinin tarihsel gerçekliklerle uyumu bağlamında ele alınmaktadır. James Clarence Mangan, bu şiiri Uncuzade Mustafa Fehîm’den esinlendiğini ya da ondan aldığı bir şiiri çevirdiğini başlık altındaki yazısıyla ifade eder. “MISIR” başlıklı şiirde Mısır coğrafyasının genel bir görünümünü sunan Mangan, Mısır’ı, Ortadoğu’ya öykündüğü ve Ortadoğu’ya dair olumlu ileti ve imgeler içeren diğer şiirlerinin aksine, tamamıyla olumsuz ve hatta saldırgan bir üslup ve içerikle ele almaktadır. Şiir içeriğini tarihsel gerçeklik bağlamında ele aldığımızda görüyoruz ki, Uncuzade Mustafa Fehîm 1627- 1648 yılları arasında yaşamış ve çok genç yaşta vefat etmiş bir Osmanlı şairidir. Kısa ömrüne rağmen yapıtlarıyla başta Namık Kemal’in Hürriyet Kasidesi olmak üzere birçok Osmanlı Dönemi şiirini ve şairini etkilemiştir. Bu çalışmanın amacı da Mangan’ın “MISIR” başlıklı şiiri özelinde şiirin Uncuzade Mustafa Fehîm’in şiiri ile olan bağını tarihsel gerçeklik açısından ele almaktır.