Akademik Veri Yönetim Sistemi
IV. ULUSLARARASI TÜRK-ALMAN İLİŞKİLERİ SEMPOZYUMU, Antalya, Türkiye, 31 Ekim - 01 Kasım 2019, cilt.1, sa.1, ss.7
Deyişbilim metinleri dilbilim alanında üretilmiş yöntem ve kavramlar aracılığıyla inceler ve bulgularını metinlerdeki dil kullanımlarının deyiş ve anlam ilişkisi boyutunda ele alır. Deyişbilim aracılığıyla incelenen dil kullanımlarından biri de metinlerde geçen farklı lehçelerdir. En bariz anlamıyla standartlaştırılmış dilden biçimsel olarak saparak karşımıza çıkan dil kullanımları olan lehçelerde dilsel sapma coğrafi mekân boyutunda gerçekleşmektedir. Lehçelerin deyişbilimsel incelemesi bu yönüyle tarihsel, yöresel, toplumsal/sınıfsal ve bireysel dil kullanımlarına işaret etmektedir. Lehçesel sapmaların metin içinden yani özelden metin dışına yani genelleştirilmiş olarak toplumsal düzleme çekilmesiyle ele alınmasına olanak sağlayan bu tarz araştırmalar metinlerin hem dilsel hem de üslupsal özelliklerini ortaya koyması ve hem de metinlerin toplumsal boyutunu irdelemesi açısından önemlidir. Bu çalışmada da Almanya’da üretilerek özellikle dijital ortamlarda paylaşıma açılan Türk kökenli Alman rap müzik sanatçılarının şarkılarında kullandıkları dilin lehçe kullanımı bağlamında bir incelemesi sunulmaktadır. Eno, Mero ve Summer Cem gibi rap sanatçılarının dil kullanımlarının Deyişbilimsel incelemesi sonucunda incelenen rap şarkılarındaki dil kullanımlarında salt Türkçe ve Almancanın kullanılmadığı, sanatçıların dil kullanımlarının ayrık dillerin ötesine geçen sapmalar içerdiği görülmüştür. Sanatçıların dil kullanımlarında hem hedef kitlelerinin dillerinden hem de aynı sokakları, kafeleri, metroları ve okulları paylaştıkları farklı kültürlerden gelen diğer rap sanatçılarının, arkadaş ve dostlarının dil kullanımlarından yararlandıkları görülmüştür. Sonuç olarak böylesi bir dil kullanımı çok dilli ve çok kültürlü bir dayanışmanın dil aracılığıyla oluşturulup yansıtıldığını göstermekte ve genç kuşakların rap müzik aracılığıyla yeni dostluk köprüleri inşa etmeye çalıştığı akla gelmektedir. Çalışmada adı geçen rap müzik sanatçılarının eserlerinden alınan örneklerle çok dilli ve çok kültürlü bir dil düzeneğinin varlığı lehçesel sapma bağlamında ve deyişbilimsel bir yöntemle irdelenecektir.