Akademik Veri Yönetim Sistemi
65. Türkiye Milli Pediatri Kongresi, 2. Pediatri Diyetisyenliği Kongresi, Antalya, Türkiye, 03 Kasım 2021
Giriş: Gebelik dönemindeki D vitamini yetersizliği hem anne hem de bebek sağlığını olumsuz etkilemektedir. Bebeklik dönemindeki D vitamini yetersizliği de bebeğin ilerleyen yaşlarda sağlığını tehdit etmektedir. Bu nedenle Türkiye’de hem gebelerde hem de bebeklerde D vitamini yetersizliğinin önlenmesine yönelik “D vitamini Desteği Programları” başlatılmıştır. Bu çalışma 0-12 aylık bebeği olan annelerin D vitamini ile ilgili bilgi düzeyleri ile bebeklerinde D vitamini desteği kullanımlarının belirlenmesi amacıyla yapılmıştır.
Materyal – Metod: Çalışmaya Türkiye’de yaşayan 0-12 ay bebeği olan 331 anne katılmıştır. Annelerin ve bebeklerin genel özellikleri, annenin gebelikte ve bebeğinde D vitamini kullanma durumu, başlama zamanı ve miktarı ile annelerin D vitamini desteği ile ilgili bilgi ve farkındalıkları web tabanlı anket aracılığı ile sorgulanmıştır.
Bulgular: Çalışmaya katılan annelerin çoğunluğu 25-29 yaş (%38.4) ve 30-34 (%28.4) yaş aralığında ve %47.1’i üniversite mezunu olduğunu bildirmiştir. Annelerin %76.4’ü gebelik döneminde D vitamini kullanmış olup, anneler D vitamini desteğine gebeliğin ortalama 12. haftasında (11.9±6.46) başladığını ve 7 damla (7.2±3.07) kullandığını belirtmiştir. Annelerin bebeklerinin ise ortalama yaşlarının 6.9±3.31 ay olduğu, halen D vitamini desteği alan 300 (%90.6) bebeğin olduğu belirlenmiştir. Her üç anneden ikisi bebeklerine D vitamini desteğini doğum sonrası hemen (%33.7) ve doğum sonrası 15 gün içinde (%30.3) başladığını, ortalama D vitamini desteği kullanım miktarının ise 3.4±1.23 damla olduğunu belirtmiştir. Annelerin %65.3’ü “Anne sütü alan bebeğim D vitamini desteği verilmesine gerek yoktur” sorusunu, %63.7’si ise “Bebeğimi düzenli güneşlendirdiğim için bebeğime D vitamini takviyesi yapılmasına gerek yoktur” sorusunu “katılmıyorum” şeklinde ifade etmiştir. Ayrıca annelerin tamamına yakını “Güneş ışığı iyi bir D vitamini kaynağıdır” (%97.0), “D vitamini bebeğin büyümesi için önemlidir” (%96.4), “D vitamini yetersizliğinde bebeğinin kemik gelişimi etkilenmekte ve kronik hastalık görülme riski artmaktadır” (%71.0) önermelerini “doğru” olarak işaretlerken, %56.8’i ise “Sebzeler ve meyveler yüksek oranda D vitamini içermektedir” önermesini doğru olarak işaretlemiştir.
Sonuç: Annelerin “D vitamini Destek Programları” kapsamında hem kendileri hem de bebekleri için önerilen D vitaminin kullanma zamanı ve kullanım miktarı önerilerine çoğunlukla uyduğu ve D vitamin desteği ile ilgili bilgi düzeylerinin yeterli düzeyde olduğu belirlenmiştir. Buna rağmen D vitaminin besin kaynakları ile ilgili bilgilerin yetersiz olduğu tespit edilmiştir. Bu nedenle annelerin “D vitamini Destek Programları” kapsamında D vitamini desteğinin kullanım zamanı, dozuna ek olarak D vitaminin kaynakları hakkında da bilgilendirmelerin annelerin D vitamini ile ilgili farkındalıklarını ve “D vitamini Destek Programlarına” uyumları daha da arttıracağı düşünülmektedir.
Anahtar Kelimeler: Bilgi Düzeyi, D vitamini, D vitamini desteği