Akademik Veri Yönetim Sistemi
TURQUA 11. TÜRKİYE KUVATERNER SEMPOZYUMU XI. Quaternary Symposium of Türkiye, Antalya, Türkiye, 6 - 08 Kasım 2024, ss.50-52, (Özet Bildiri)
Fosil polen analizleri, özellikle Kuvaterner döneminin bitki örtüsü modellerini oluşturmak ve iklim değişikliğini anlamak için kullanılır. Ancak, polen-bitki örtüsü ilişkisi polen üretkenliği ve dağılımındaki taksonomik farklılıklardan, tortul havzanın boyutu ve türünden etkilenir. Bu nedenle, fosil polen analizlerine dayalı geçmiş bitki örtüsü rekonstrüksiyonu kantitatif olarak sorunlu hale gelir. Teorik olarak bu problem taksonların polen üretkenliği, her bir taksonun polen dağılma kapasitesi ve polenin dağıldığı çevresel koşullar bilinirse çözülebilir. Bu problemi çözmek amacıyla Sugita, (2007) tarafından REVEALS (Büyük Alanlardan Bitki Örtüsü Bolluğunun Bölgesel Tahminleri (Regional Estimates of VEgetation Abundance from Large Sites)) model geliştirilmiştir. Model, bitki taksonlarının göreceli polen üretkenlik değerleri (Relative Pollen Productivity (RPPs)) ve polenlerin düşme hızlarını (Fall Sped of Pollen (FSP)) içerme avantajına sahiptir.
RPP değeri genellikle polen-bitki örtüsü ilişkisinin kalibrasyonu ile yani bir dizi yosun, toprak veya göl yüzeyi numunesindeki güncel polen birikimini bu ilgili alanların her birinin çevresindeki güncel bitki örtüsü kompozisyonuyla ilişkilendirerek tahmin eder.
Bu çalışmada, Geyik Dağları’nda 2070 metre yükseklikte bulunan moren set gölü Eğri Göl (36°55′ K, 32°12′ D) çevresindeki ana bitki taksonları için RPP değerlerinin tahmini amaçlanmıştır. Bu amaçla güncel bitki örtüsü verilerini elde etmek için yaygın olarak kullanılan Bunting vd. (2013) tarafından yayınlanan Crackles Bequest Project arazi protokolü izlenerek elde edilmiştir. Eğri Göl merkez olmak üzere 50 kilometrelik bir yarıçap belirlenip aralarında 2 km mesafe olacak şekilde rastgele 21 noktada güncel vejetasyon örneklemesi yapılmıştır. Bu noktalara gidilerek uygun görülen yerlerden 1-2 cm kalınlığında yosun numunesi alınmıştır. Ardından yosun örneklerinin alındığı merkez nokta çevresinde 0- 10 m arasında ve 10-100 m arasında güncel vejetasyon detaylı olarak belirlenmiştir. Yosun numuneleri, Avrupa Polen İzleme Programı (European Pollen Monitoring Programme: EPMP) protokolü takip edilerek analize tabi tutulmuştur.