Ege ve Akdeniz Bölgelerinde Yerli Olarak Adlandırılan Develerin Bazı Morfolojik, Fizyolojik ve Genetik Özelliklerinin Belirlenmesi Çerçevesinde Etik Değerlendirmesinin Yapılması


Koç A.(Yürütücü), Yılmaz M., Ertürk D., Özdemir D.

Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2020 - 2022

  • Proje Türü: Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje
  • Başlama Tarihi: Eylül 2020
  • Bitiş Tarihi: Mart 2022

Proje Özeti

Anadolu’da varlığı çok uzun yıllara dayanan göçer hayatının, günümüz koşullarına uyum sağlayabilen yaşamları yanında büyük ölçüde kültürel yaşamlarının ve hayvan yetiştiriciliği yöntemlerinin devam ettiği görülmektedir. Türkiye’nin Denizli ilinde bir işletme, Anamur-Silifke- Ermenek-Bozkır’ı kapsayan coğrafi alanında da göçer-konar yaşamlarını hala devam ettiren hayvan yetiştiricilerinin, ağırlıkla küçükbaş (keçi-koyun) yetiştiriciliği yaptığı, ancak bunun yanı sıra gerek turizim gerekse taşımacılık amacıyla deve de yetiştirdikleri bilinmektedir. Ön çalışma olarak bahsi geçen bölgede yapılan incelemeler sonucunda, “yerli deve ırkları” olarak tanımlanan deve varlığının ispatı konusunda araştırmaya değer görülmüştür. Bu çalışma ile; Anadolu coğrafyasında varlıklarını uzun yıllardır sürdüren göçer-konarların, sahip oldukları develerin yerli ırk olup-olamayacağı, ayrıca İran, Arabistan, Suriye’den güreş amacıyla getirilen develer arasındaki farklılıkları yada benzerliklerinin ortaya konulması hedeflenmiştir. Bu amaç ile genetik haritalarının elde edilmesi, kültürel ve tarihsel olarak doğru tanımlanmasının yapılması esas alınmıştır. Göçer hayattaki çok az sayıda olan develerin uzun yıllardan beri kendi içerisinde çiftleştirilerek yetiştirildikleri ve yerli olarak da adlandırdıkları bu develerin; morfolojik, fizyolojik ve genetik bazı özelliklerinin belirlenmesi ve güreş develeri ile bu özelliklerin karşılaştırılması ile yerli ırkların varlığı yada yokluğunun varsayımı hipotezi ile bu çalışma kurgulanmıştır. Çalışmada esas alınan yöntemle; develerin gen haritalarının belirlenmesi amacıyla (kan-svap) alınması ve de içeriğe uyumlu hazırlanan anket yöntemi ile deve yetiştiricilerine ilişkin verilerin elde edilmesi yöntemi ile çalışma programlanmıştır. Elde edilen sonuçlara dayanarak genetik analizin yapılması ve anket sonuçlarının istatistiki yöntemle varyant analizlerinin yapılarak, tarihsel-sosyolojik ve kültürel bilgilerin değerlendirilmesi amaçlanmaktadır.