Akademik Veri Yönetim Sistemi
ATABEK O. (Yürütücü), DEMİRKAYA H., ATAL DEMİRBACAK D., Ataç B.
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2025 - Devam Ediyor
Yapay zekâ;
teknolojik ürünlerde yer alarak günlük yaşamın vazgeçilmez bileşenlerinden biri
haline gelmiş olup üretkenliği artırmak, bilimsel araştırmaları hızlandırmak,
insan haklarını korumak ve eğitimde etkili sonuçlara ulaşmak gibi birçok alanda
kullanılmaktadır. Ancak yapay zekânın eğitimle bütünleştirilmesi ve
kullanılmasında beklentilerin karşılanamadığı ve bazı güçlüklerle
karşılaşıldığı ortaya çıkmıştır. Önceki araştırmalarda yapay zekâ ile
tasarlanan uygulamaların, öğretmen ve öğrenciler için kullanılabilirliği yüksek
tasarımlar olmadığı ortaya koyulmuştur. Eğitimde kullanılabilecek yapay zekâ
uygulamalarının kullanılabilirliğinin incelenmesi; dizgelerin doğrulanmasını ya
da zayıflıkların tanımlanmasını sağlayabilir. Kullanım sırasında güçlük çekilen
yerler belirlenirken, elde edilen sonuçlara göre yeniden geliştirilecek olan dizgelerin;
öğrenme kolaylığı, kullanım kolaylığı, içeriğin nitelik ve kapsamlılığının
artması, teknolojinin eğitimle bütünleştirilmesi ile birlikte eğitim
sistemlerinin daha nitelikli ve verimli olmasına katkıda bulunabilir. ChatGPT,
yapay zekâ uygulamaları arasındaki en gelişmiş ve en yaygın olanıdır. Ancak
ChatGPT’nin kullanılabilirliği şu ana değin sesli düşünme yöntemi ve
yorumbilimsel görüngübilim yönteminin kullanıldığı deneyimi ortaya çıkaran
nitel bir yöntemle incelenilmemiştir. Dolayısıyla bu araştırmada eğitimde
kullanılabilecek yapay zekâ uygulamalarından en gelişmişi olan ChatGPT’nin
öğretmenler açısından kullanılabilirliğinin incelenmesi amaçlanmıştır. Proje
çerçevesinde, ChatGPT ile bir dizi eğitimsel görevi yerine getirdikleri sırada,
15 öğretmenin, sesli düşünme yöntemi ile deneyimleri ortaya çıkarılacaktır. Elde
edilen veriler yorumbilimsel görüngübilim yöntemi ile incelenecektir. Ortaya
çıkarılan “kullanıcı deneyimi”, ChatGPT ve benzeri geniş dil modeli temelli
üretken yapay zekâ teknolojilerinin eğitimsel amaçlı uygulamalarındaki
kullanılabilirliğinin geliştirilmesine yönelik içgörü ve anlayışın
artırılmasına katkı sağlayacaktır.