Akademik Veri Yönetim Sistemi
Teknopark, 2025 - 2027
Proje; karbon ve su ayak izi hesaplamaları, hava kalitesi takibi, ESG (Çevresel/Sosyal/Yönetişim) veri analizleri, yapay zeka destekli karar mekanizmaları, yeşil ERP entegrasyonu, karbon dengeleme mekanizmaları, GRI ve TSRS uyumlu sürdürülebilirlik raporlaması, yapılarda ve GES'lerde termal analizler, yeşil binalardaki LEED ve yes‐tr sertifikalarının alınması, yerel yönetimlerde sosyal kırılganlık indeksi (SVI) destekli sürdürülebilirlik raporlarının analizi, mekansal analizlerde Uzaktan Algılama (UA) ve Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) ile karar destek mekanizmalarının kurulumu, SKDM uyumlu gömülü emisyon hesaplama ve stratejik sürdürülebilirlik danışmanlığını içeren modüler bir yazılım platformu geliştirmeyi amaçlamaktadır. Ayrıca planlanan yazılıma ilerleyen aşamalarda firmaların karbon vergilendirmesini karşılamak adına karbon emisyon ticaret sistemi ile ilgili bir modül de eklenecektir. Böylece web'de ve mobil'de firmalar işlem yapabilecektir. Bu modül Türkiye'de Şubat ayında TBMM'ye sunulan ve Nisan ayında geri çekilen ancak yeniden kabul edilmesi planlanan yeni iklim yasasına göre kurgulanacaktır. Hem bulut (SaaS) hem de kurum içi kurulum (on‐premise) olarak çalışacak bu bütünleşik sistem, sanayi, enerji, inşaat, maden, tarım, turizm işletmeleri ve kamu kurumları gibi sürdürülebilirlik ile ilgili bütün organizasyonların performansını yönetmelerine olanak sağlayacaktır. Küresel ve yerel yatırımcılar ve düzenleyiciler sürdürülebilirlik performansını talep etmektedir, benzer biçimde Türkiye’de çıkarılan TSRS yönetmeliği 2024’ten itibaren belirli ölçeklerde sürdürülebilirlik raporu zorunluluğu getirmiştir Projemiz, bu düzenlemelere uyum ve rekabet avantajı sağlamak için şirketlere kapsamlı bir teknoloji altyapısı sunacaktır. Ayrıca Yeşil Bina Danışmanlığı ve Termal Görüntüleme Modülü, bina ölçeğinde mevcut durum tespiti, iyileştirme planlaması ve sertifika uyumluluğu süreçlerini entegre eden yenilikçi bir dijital danışman olarak işlev görecektir. Gerçek veriye dayalı somut çıktılarla, kullanıcıların binalarını enerji ve su açısından daha verimli, çevresel olarak daha sorumlu hale getirmelerine yardımcı olur. Platform, bu modül sayesinde tek bir noktadan çok farklı tipte yapılar için sürdürülebilirlik yönetimini mümkün kılarak ülke genelinde yeşil dönüşüme ivme kazandıracaktır.
Proje, barındırdığı yenilikçi yaklaşımlar ve teknik zorluklar itibarıyla yüksek Ar‐Ge niteliğine sahiptir. Akademik bir iş birliği olmaksızın tamamen endüstri bünyesinde yürütülecek olmasına rağmen, ele alınan problemler rutin yazılım geliştirme sınırlarını aşarak derinlemesine araştırma ve inovasyon gerektirmektedir. Geliştirilecek platform, literatürde ve piyasada benzerine az rastlanır özgün bir çözüm olduğundan, projenin çalışmaları basit bir yazılım uyarlamasının ötesinde deneysel geliştirme faaliyetlerini içermektedir. Ar‐Ge niteliğini öne çıkaran unsurlar aşağıda belirtilmiştir: • Bütünleşik ve Özgün Platform Tasarımı: Halihazırda karbon ayak izi takibi, enerji yönetimi veya ESG raporlaması gibi ihtiyaçlar için ayrı yazılımlar bulunsa da bunlar genellikle birbiriyle entegre çalışmamaktadır. Bu proje, farklı disiplinleri (çevresel veri izleme, sürdürülebilirlik muhasebesi, yapay zekâ vb.) tek bir çatı altında birleştiren bütünleşik bir mimari geliştirecektir. Farklı modüllerin gerçek zamanlı uyum içinde çalışmasını sağlamak (örneğin üretim verisinden anlık emisyon hesaplama veya eşzamanlı olarak hem karbon hem su ayak izini optimize etme) önemli bir teknik Ar‐Ge konusudur ve mevcut sistemlerde bulunmayan bir kabiliyet sunacaktır. • Yapay Zekâ ve İleri Analitik Uygulamaları: Proje kapsamında geliştirilecek karar destek sistemi, sürdürülebilirlik alanında veriye dayalı öngörüler sunmak üzere makine öğrenimi ve veri analitiği tekniklerini özgün biçimde uygulayacaktır. Farklı kaynaklardan gelen büyük ve heterojen verilerden (sensör ölçümleri, üretim kayıtları, ESG göstergeleri vb.) anlamlı sonuçlar çıkaracak algoritmaların tasarımı literatürde yeni bir yaklaşımdır. Yapay zekâ ve IoT teknolojilerinin bir arada kullanımıyla enerji tüketiminin optimize edilip israf azaltılabilecektir. Bu projede benzer teknikler geliştirilerek emisyon azaltımı ve verimlilik artışı sağlayacak özgün modeller oluşturulacaktır. • Gerçek Zamanlı IoT Entegrasyonu: Hava kalitesi sensörleri, akıllı enerji ölçerler ve termal kameralar gibi IoT cihazlarından gelen sürekli veri akışının toplanması ve işlenmesi projede ele alınacak bir diğer Ar‐Ge konusudur. Farklı kaynaklardan gelen büyük hacimli verinin senkronize ve güvenilir biçimde platforma entegrasyonu için gelişmiş veri işleme ve akış kontrol algoritmaları geliştirilecektir. Örneğin, düşük maliyetli hava sensörlerinden elde edilen verilerin kalibrasyonu ile gürültü filtrelemesi için yeni yöntemler araştırılacak; anormal emisyon veya enerji kullanımı durumlarını gerçek zamanlı tespit edecek yapay zekâ modelleri tasarlanacaktır. • Yasal Uyumluluk ve Standartlara Entegrasyon: SKDM/CBAM gibi yeni regülasyonlar kapsamında emisyon raporlama gereksinimlerinin yazılıma doğru biçimde aktarılması özgün bir Ar‐Ge problemidir. Proje, AB Yeşil Mutabakatı ve SKDM mevzuatıyla tam uyumlu bir hesaplama ve raporlama modülü geliştirerek şirketlerin 2026 itibarıyla zorunlu olacak karbon beyanlarını zahmetsizce hazırlamalarını sağlayacaktır. Benzer şekilde, ESG raporlama standartları ve ISO 14064 gibi uluslararası normlara uygun veri toplama ve analiz yöntemleri tasarlanacaktır. Platformun değişen yasal gerekliliklere karşı esnek ve güncellenebilir olması için yazılım mimarisinde ileri seviye parametrik tasarım ve kural bazlı hesaplama altyapıları oluşturulacaktır. Özgün Modül Geliştirme ve Fikri Mülkiyet: Projedeki her bir modül, piyasada mevcut yazılımlardan farklı olarak kurum ihtiyaçlarına özel, sıfırdan geliştirilmiş bileşenler olacaktır. Bu durum, yeni algoritmaların tasarımı, parametrik optimizasyonlar ve disiplinler arası bir araştırma‐ geliştirme sürecini gerektirmektedir. Örneğin, karbon ofset projelerinin etkisini izlemek için geliştirilecek hesaplama modeli veya bina termal analizinde kullanılacak yapay zekâ yöntemi tamamen proje ekibi tarafından özgün olarak tasarlanacaktır. Bu yenilikçi çıktılar, faydalı model başvurularıyla koruma altına alınarak projenin teknolojik özgünlüğü tescillenecektir.