Akademik Veri Yönetim Sistemi
Çalış Ö. (Yürütücü), Kocakaya G.
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, BAP Y.Lisans, 2025 - 2026
Domates (Solanum lycopersicum) dünyanın en yaygın üretilen ve tüketilen sebzelerinden biri olarak bilinmektedir. FAO 2023 yılı verilerine göre küresel domates üretimi yaklaşık 5,5 milyon hektar alanda 200 milyon ton olarak gerçekleşmiştir (FAO, 2023). Nispeten kısa büyüme döngüsü ve yüksek verimi sayesinde domates yetiştiriciliği umut verici ekonomik beklentiler sunmakta ve ekim alanı her yıl genişlemeye devam etmektedir. Nitekim Türkiye Dünya domates üretiminde 13 milyon tonu aşan üretimiyle 4. sırada yer almaktadır (FAO, 2023). Bu kadar değerli bir ürünün üretimini kısıtlayan önemli hastalıklar bulunmaktadır. Leveillula taurica domateste açık yeşilden parlak sarı renge göre değişen yapraklarda leke hastalığına sebep olan fungal bir patojen olup, domates üretiminde ve kalitesinde önemli kayıplara neden olan bir hastalık etmenidir. Dünya’da ve Türkiye’de sevilerek tüketilen domates üretimini sınırlayan fungal hastalıklardan birisidir. Domates üretimini kısıtlayan külleme hastalıklarının mücadelesinde en iyi yöntem dayanıklı domates çeşitlerini kullanmaktır. Bu çalışma CRISPR-CAS9 gen düzenleme yöntemini kullanarak Leveillula taurica konukçuya girebilmek için kullandıkları MLO genleri üzerinde yapılacak spesifik birkaç bazlık mutasyonla domates bitkilerini genetik olarak dayanıklı hale getirmeyi amaçlamıştır. Bu yapılacak mutasyon aynı klasik Mendel ıslahında olduğu gibi olacaktır.