Akademik Veri Yönetim Sistemi
Aydoğan M., Oyman N. R.(Yürütücü)
Diğer Resmi Kurumlarca Desteklenen Proje, 2015 - 2019
Tekstile hitap eden
farklı materyaller ile sanatsal anlamda yüzey tasarımları üretilebilmektedir.
Tekstil lifinden elyafa kadar her türlü tekstil malzemesi, çok farklı dikiş ve
boyama teknikleri ile birlikte uygulanarak, iki veya üç boyutlu tekstil yüzey
tasarımlarında kullanılabilmektedir.
Tekstil yüzey
düzenlemeleri olarak sayabileceğimiz kırkyama/kırkpare (patchwork), yorganlama
(quilting), shibori, avalon, saçaklama (schenille), keçe, ebru (marbling/kumaş
ebrusu), doğal/organik (eco) boyama ve dijital tekstil baskı tekniklerinin her
biri, kendi içinde farklı çalışma ilkelerine dayalı, tekstil yüzey düzenleme
yöntemleridir. Bunlardan keçe tekniği ile klasik Türk ebru sanatı geleneksel el
sanatlarımızdan, yorganlama (quilting) ile kırkyama/kırkpare (patch-work) teknikleri
geleneksel el zanaatlerindendir.
Anadolu’nun binlerce
yıllık tarihinden gelen bu el sanatlarımız çeşitli uygarlıkların kültür
mirasıyla, kendi öz değerlerimizin birleşimidir ve geleneksel kültür
değerlerimizde zengin bir mozaik oluşturmuştur. Ancak bu tekniklerin üretimi azalmış
ve hatta “yorganlama” (quilting), gibi bazı teknikler unutulmaya yüz tutmuştur.
Batik, kullanılan
malzemeleri, yapım tekniği ve işlem basamakları açısından kendine özgü
özellikleri olan, tamamen el işçiliğine dayalı, kişinin yaratıcılığını ortaya
koyan, çok farklı bir çeşit desenleme, boyama ve aynı zamanda uygun tekstil
malzemesi üzerine resim yapma sanatıdır. Endonezya-Java başta olmak üzere Güney
Doğu Asya Bölgesine ait bir tekniktir. Bu teknik, ülkemizde de Malatya yöresine
ait olan ve üretimi yapılmayan bervanik baskı ile diğer yörelerimizde yapımı az
da olsa devam eden yazmacılık ve çözgüden boyamalı ikat teknikleri ile malzeme
ve uygulama yönünden benzerlikler göstermektedir.
Bu çalışmada batik
tekniğinin tüm aşamaları dikkate alınarak kırkyama/kırkpare (patchwork),
yorganlama (quilting), shibori, avalon, saçaklama (schenille), keçe, ebru
(marbling/kumaş ebrusu), doğal/organik (eco) boyama ve dijital tekstil baskı
tekniklerinin her biri, kendi içinde farklı çalışma ilkelerine dayalı, tekstil yüzey
düzenleme yöntemleridir. Bunlardan keçe tekniği ile klasik Türk ebru sanatı
geleneksel el sanatlarımızdan, yorganlama (quilting) ile kırkyama/kırkpare
(patch-work) teknikleri ile birlikte kullanılması ve böylece tekstil
tasarımında farklı yüzey düzenlemeleri oluşturulması hedeflenmiştir.
Rezerve boyama
tekniklerinden biri olan batik tekniğinin diğer rezerve ve kumaş boyama yöntem
ve teknikleriyle aynı tutulması konusunda kavram kargaşası yaşandığından, bu
konuya da açıklık getirilmiştir.