CBS Tabanlı Analizlerle ve Kullanıcı Arayüz Programı Geliştirilmesiyle Alternatif Yamaç Paraşütü Sahalarının Belirlenmesi: Sivas İli Örneği


Kuşçu Şimşek Ç. (Yürütücü), Türk T., Ödül H.

Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2018 - 2019

  • Proje Türü: Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje
  • Başlama Tarihi: Mayıs 2018
  • Bitiş Tarihi: Şubat 2019

Proje Özeti

Bu projenin amacı, Sivas ili sınırları içerisinde, doğa sporlarından birisi olan yamaç paraşütüne uygun alternatif uçuş sahalarının, uçuş için gerekli teknik şartlara ve Coğrafi Bilgi Sistemlerine (CBS) dayanarak oluşturulacak kullanıcı ara yüz programı geliştirilerek yarı otomatik olarak tespit edilmesi; bu bölgelerde yapılacak uçuş testleriyle sahaların elverişliliğinin kontrol edilerek doğa turizmi alanı olarak önerilmesidir. Günümüz beton kentlerinin yaşam koşulları ve etkileri karşısında kent insanları; stresten kaçış olarak, fırsat buldukça kentten uzaklaşma ve doğayla bütünleşme eğilimine girmektedirler. Bu durum doğa turizmine olan ilgiyi ve doğa sporlarına yönelimi gün geçtikçe artırmaktadır. Bu yönelimle birlikte hızlı ve yoğun kent yaşamının getirdiği bir ihtiyaç olarak çabuk/kolay erişebilme beklentisi, kent yakınındaki uygun alanları ön plana çıkarmaktadır. Fakat daha çok deneyimler yoluyla tespit edilen ve doğa severlerin birbirlerini yönlendirmesiyle cazibe merkezi haline gelen bu alanlar, yoğun talepler karşısında yetersiz kalmakta; alternatif mekanlara olan ihtiyaç artmaktadır. Bu ihtiyaçtan yola çıkarak oluşturulan bölgesel projenin hedefe ulaşması halinde, yöntemin farklı bölgeler için de uygulanabilir olması, yeni yamaç paraşütü turizmi noktaları oluşturulması açısından önem taşımaktadır. Daha çok deneysel ve gözlemsel yollarla tespit edilen uçuş sahalarının, bu projede nesnel ölçütlerle tespit edilip, deneyimli ve sertifikalı yamaç paraşütü pilotu tarafından yapılan uçuş testleriyle onaylanarak önerilecek olması projeye özgünlük katmaktadır. Bu proje üç aşamadan oluşmaktadır: (1) ihtiyaç duyulan verilerin toplanarak CBS ortamında bütünleştirilmesi, (2) mekânsal analizler ve analizlerin programlama dili yardımıyla kullanıcı arayüze dönüştürülmesi, (3) sonuçların değerlendirilmesi ve arazi kontrolleri. Projede yöntem olarak elek analizi esas alınmaktadır. Projede uygulanacak mekânsal analizler, Uluslararası Havacılık Federasyonu tarafından da desteklenen, Türk Hava Kurumu Uçuş Eğitimi Yönergesince belirlenmiş olan "Uçuş Yükseklikleri, Şartları ve Tepe Özellikleri" esas alınarak belirlenmiştir. Ayrıca, güvenli uçuş için deneyimsel bilgilerle uygulanan ölçütler, proje ekibinde bulunan deneyimli pilot (DP ehliyetine sahip uçuş eğitmeni) yardımıyla belirlenmiştir. Bu bilgilere dayanarak uygulanacak analizler, projenin ikinci aşamasında geliştirilecek kullanıcı arayüz programı ile yarı-otomatik bir sistem haline getirilecektir. Projenin son aşamasında, teknik olarak uygun şartları sağlayan noktalar arazide kontrol edilecek, deneme uçuşları ile test edilerek, "alternatif yamaç paraşütü sahası" olarak önerilecektir. Bu proje ile ulaşılmak istenen, daha çok gözlemsel ve deneysel yöntemlerle tespit edilen yamaç paraşütü sahalarının, teknik şartname ölçütlerine uygun biçimde, bilimsel olarak tespit edilmesini sağlamaktır. Ayrıca, örnek alan olarak Sivas il sınırları içerisinde uygulanan projenin, diğer tüm iller için de kullanılabilecek bir uygulama olması hedeflenmektedir. Riskli bir spor dalı olan yamaç paraşütü sahalarının belirlenmesinde, uçulacak tepenin kalkış yönü, açısı, yüksekliği, uçuşa uzun süre devam edebilmesi için gerekli saha genişliklerinin tespiti, inilecek alanların güvenli inişe olanak sağlaması gibi konulara yer seçiminde dikkat edilmesi gerekmektedir. Bu proje ile il sınırı gibi geniş bir saha çerçevesinde tarama yapılarak ölçütlere uygun, potansiyel uçuş alanları kısa sürede, az maliyetle ve bilimsel olarak tespit edilebilecektir. Proje çıktıları, yamaç paraşütçüleri tarafından henüz keşfedilmemiş birçok sahayı gündeme getirerek, yeni turizm bölgeleri oluşturulmasına katkı sağlayacaktır. Zaman içinde çeşitli tanıtım ve gösteri uçuşlarıyla cazibe merkezine dönüştürülebilecek bu sahalar, bölgenin sosyo-ekonomik gelişimine de olumlu etkide bulunacaktır. Diğer taraftan, proje çıktıları, yamaç paraşütü tutkunlarına daha kolay ve hızlı ulaşabilecekleri alternatif yeni uçuş alanları önerecektir. Bu da, sporcuların yamaç paraşütü yapabilmek için harcadıkları zaman ve maliyeti düşürerek, ekonomik fayda sağlamakla birlikte; spor dalının daha geniş kitlelere ulaşmasını da sağlayacaktır.