Tek taraflı periferik fasiyal felç sonrası yüz morfometrisinde meydana gelen değişikliklerin analizinde kullanılan üçboyutlu analiz metotlarının karşılaştırılması


Özsoy Ö. (Yürütücü), Uysal H., Özsoy U., Eroğlu S., Yıldırım Y.

Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2021 - 2022

  • Proje Türü: Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje
  • Başlama Tarihi: Mayıs 2021
  • Bitiş Tarihi: Temmuz 2022

Proje Özeti

Amaç: Periferik yüz felci fasiyal sinirin hasarı sonucu mimik kaslarında fonksiyon kaybı ve beraberinde yüz asimetrisi ile ortaya çıkan bir klinik tablodur. Yüz asimetrisindeki değişimin objektif bir şekilde değerlendirilmesi hastalığın seyri ve tedavinin etkinliğinin takibinde önemlidir.  Bu amaçla yüzün her iki yanında bulunan belirli landmarklar üzerinden hesaplanan iki (2B) ve üç boyutlu (3B) asimetri indeksleri kullanılmaktadır. Sık kullanılan bir diğer metot ise tüm yüz yüzeyinin ayna görüntüsü ile karşılaştırılarak yapılan asimetri analizidir. Çalışmamızın amacı bu üç metodun yüz asimetrisini belirlemedeki güvenilirliklerini ve etkinliğini test etmektir.

Yöntem: Çalışmamızda tek taraflı periferik fasiyal felçli 17 hasta ve 20 sağlıklı gönüllünün yüzleri nötr (istirahat), kaş kaldırma, göz kapama, diş gösterme ve ıslık çalma hareketleri sırasında 3B yüzey tarayıcısı ile tarandı. Elde edilen görüntüler üzerinde belirlenen 3 orta hat ve 8 bilateral landmark kullanılarak felçli ve sağlıklı gruplarda 2B ve 3B-landmark tabanlı asimetri indeksleri hesaplandı. Ayrıca elde edilen 3B orijinal yüzey ve ayna görüntüsünün üst üste bindirilmesiyle yüzey asimetri analizleri gerçekleştirildi. Yapılan ölçümler iki farklı araştırmacı tarafından farklı zamanlarda tekrarlanarak metotların gözlemci içi ve gözlemciler arası güvenilirlikleri belirlendi. Sonuçlar istatistiksel olarak karşılaştırıldı.

Bulgular: Güvenilirlik testleri 3B yüzey analiz metodunun hem gözlemci içi hem de gözlemciler arası mükemmel düzeyde güvenilirliğe sahip olduğunu gösterirken, 2B ve 3B landmark tabanlı analizlerin orta ve iyi arasında değişen düzeyde güvenilirliğe sahip olduğunu ortaya koydu. 3B yüzey asimetri analizi sonuçları bütün yüz hareketleri için sağlıklı ve fasiyal felçli hastalar arasında anlamlı fark belirledi. Her bir landmark için hesaplanan 2B ve 3B landmark tabanlı asimetri analizleri ise nötr yüz ifadesinde iki grup arasında anlamlı bir fark belirleyemezken diğer hareketlerde bazı landmarklarda asimetri belirleyebildi.

Sonuç: 3B yüzey analizinin sahip olduğu yüksek gözlemci içi ve gözlemciler arası güvenilirliği, felçli ve sağlıklı gruplar arasındaki yüz asimetrisini tüm yüz ifadeleri için başarılı bir şekilde göstermesi sebebiyle landmark tabanlı analizlere göre daha avantajlı olduğunu düşünüyoruz.

Anahtar Kelimeler:  Fasiyal felç, 2B landmark tabanlı asimetri analizi, 3B landmark tabanlı asimetri analizi, 3B yüzey asimetri analizi