Bir Güneş Lekesinin Umbra ve Penumbrasındaki İnce Yapılar ve Bu Yapıların Dinamiklerinin Araştırılması


Creative Commons License

Kılçık A. (Yürütücü), Yurchyshyn V.

TÜBİTAK Projesi, 2017 - 2019

  • Proje Türü: TÜBİTAK Projesi
  • Başlama Tarihi: Ekim 2017
  • Bitiş Tarihi: Kasım 2019

Proje Özeti

Gelişmiş gözlem araçlarının kullanılmaya başlanmasıyla Güneş atmosferi daha detaylı incelenebilmekte ve çok küçük ölçekte dinamiklere sahip yeni yapılar keşfedilmektedir. Başlıca, New Solar Telescope (NST) ve Interface Region Imaging Spectrograph (IRIS) gibi yüksek ayırma güçlü teleskoplar ve aletlerden elde edilen Güneş görüntüleri ile yeni tanımlanmış bu ince yapıları detaylı çalışma imkanı bulunmaktadır. 

Bu projede araştırılacak başlıca konular, gelişmiş bir Güneş lekesinde gözlenen Umbral Dot (UD), Light Bridge (Işık Köprüsü, LBs), Umbral Flaş (UF) ve Umbral Loop (Umbral Lup, ULs) yapılarıdır. Bu yapıların, ince yapılarına (çok küçük boyutlarına) ve küçük ölçekli dinamiklerine rağmen Güneş aktivitesine etkilerinin kritik derecede önemli olabileceği düşünülmektedir. Sürekli aktif olan bu zengin yapıların, yüksek konumsal çözünürlük altında incelendiğinde, daha önce aydınlatılamamış olan bir takım sorulara ışık tutabileceği beklenmektedir. 

Tanımları ileride detaylandırılacak olan bu yapıların dinamikleri çeşitli gözlem araçlarından alınan veriler üzerinde uygulanacak olan belirli istatistiksel metotlar ve görüntü işleme teknikleri ile araştırılarak, bu yapıların birbirleriyle ve Güneş’in diğer katmanlarındaki etkinliklerle olan ilişkileri ortaya konulacaktır. 

Projede kullanılacak başlıca teknikler, görüntü takibi/korelasyonu teknikleri, wavelet periyot analiz yöntemi, çapraz spektrum analizi ve Stokes parametreleri yardımıyla manyetik alan şiddetinin hesaplanması olup ortaya çıkacak sonuçların yorumlanması, Güneş hakkındaki mevcut bilgilerimizin artmasına ve yeni geliştirilecek olan teori ve modellere bu yapıların katkıları da eklenerek daha tutarlı sonuçlar elde edilmesine olanak sağlayacaktır.