Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2010 - 2012
Siklosporin A’nın Nefrotoksik, Hepatotoksik
ve İmmunosupresif Etkilerine Karşı Susam Yağı ve Omega 3’ün Etkisinin
Araştılması
Siklosporin A (CsA), solid organ transplantasyonunda ve otoimmün
hastalıklarda en etkili ve sıklıkla kullanılan immünosüpresan bir ilaçtır.
Faydalarına rağmen klinik kullanımını sınırlayan nefrotoksik ve hepatotoksik
özellikleri bulunmaktadır. Omega 3 yağ asitleri (O-3), anti-oksidan özellikleri
olan α-linolenik acid, eikozapentaenoik acid (EPA) ve dokozaheksaenoik acid
(DHA)’yı içeren doymamış yağ asitlerinin bir ailesini içine alır. Diğer
taraftan, susam yağı (SO) birçok antioksidan vitaminler, farklı yağ asitlerinin
gliserol esteri ve yakın zamanda güçlü bir antioksidan olduğu bildirilen
sesamol gibi birçok içeriğe sahiptir. Çalışmamızda, sıçanlarda CsA ile
indüklenen nefrotoksisite ve hepatotoksisiteye karşı, antioksidan özelliği
bilinen O-3 ve SO’nun potansiyel koruyucu etkileri ve aynı zamanda CsA’nın
oluşturduğu immünosüpresyon üzerine etkileri araştırıldı.
Her bir grupta 7 hayvan olmak üzere 7 grup sıçana 15 gün boyunca
salin/ilaç uygulaması yapıldı. Grup 1’e sadece salin oral yoldan (Po) verildi.
Grup 2’ye subkutan (sk) CsA uygulandı (15 mg/kg/gün). Grup 3’e CsA (15
mg/kg/gün; sk) ve SO (1 ml/kg, Po) verildi. Grup 4’te CsA (15 mg/kg/gün; sk) ve
O-3 (100 mg/kg; Po) verildi. Grup 5’e ise, CsA (15 mg/kg/gün; sk), SO (1 ml/kg,
Po) ve O-3 (100 mg/kg; Po) eş zamanlı olarak verildi. Grup 6’ya sadece SO (1
ml/kg; Po) ve grup 7’ye sadece O-3 (100 mg/kg, Po) verildi. Son uygulamalardan
24 saat sonra sıçanlar sakrifiye edildi, gerekli kan ve dokular alındı.
Histopatolojik, TUNEL yöntemi, immunohistokimyasal ve biyokimyasal
metotlarla incelemelerimizin sonuçları ışığında susam yağı ve omega-3
uygulamasının sıçanlarda CsA ile indüklenen renal ve karaciğer hasarına karşı
koruyucu etkisini ilk kez göstermiş olduk. SO ve O-3’ün böbrek/karaciğer
koruyuculuğunda altta yatan mekanizmalar, hem serbest radikal temizleyici
özelliklerine hem de antioksidatif sistemlerin regülatörü olarak indirek
etkilerine bağlanabilir. Böylece, SO ve O-3 iyi bir kemoprotektan adayı olabilirler.
Anahtar Kelimeler: Siklosporin
A, susam yağı, omega-3 yağ asitleri, antioksidanlar, histopathologyapopitoz, immunosupresyon